Czerń krzyżowych, sucha zgnilizna kapustnych czy szara pleśń - to jedne z najgroźniejszych chorób rzepaku, które każdego roku przyczyniają się do kilkunastoprocentowych strat w plonie tej rośliny. Największe ryzyko ich wystąpienia pojawia się w okresie wczesnej wiosny, zwłaszcza w sytuacji, gdy poprzedzała ją niezbyt mroźna zima. Jakich środków ochrony rzepaku przed chorobami należy podjąć się w takiej sytuacji?

Jak wygląda zwalczanie chorób grzybowych w rzepaku?

Ochrona rzepaku przed chorobami grzybowymi

Aby skutecznie przeciwdziałać chorobom grzybowym rzepaku, w pierwszej kolejności należy je dokładnie rozpoznać i na podstawie tej wiedzy sięgnąć po odpowiedni fungicyd. Zabieg ochronny za pomocą wybranego preparatu, wykonany w odpowiednim terminie, może zahamować rozwój patogenów grzybowych, a tym samym doprowadzić do prawidłowego rozwoju plantacji. Warto jednak mieć na uwadze, że do choroby rzepaku może dojść jesienią, co w konsekwencji wymusza przeprowadzenie zabiegu ochrony rzepaku przed chorobami wiosną. Kluczowym aspektem jest cykliczna lustracja pola oraz konieczność określenia progu ekonomicznej szkodliwości choroby.

Czerń krzyżowych - zwalczanie w rzepaku

Jak w tym przypadku wygląda ochrona rzepaku ozimego przed chorobami? Choroba ta objawia się powstawaniem na liściach jasnobrunatnych lub brunatno-czarnych plamek, które otoczone są chlorotyczną obwódką. Najczęściej przyjmują one owalny lub wydłużony kształt. Wraz z rozwojem czerni krzyżowych plamki pojawiają się na różnych częściach, a gdy zostaną zaobserwowane na łuszczynach, dochodzi wówczas do największych strat. Te bowiem zasychają, a niewielkie nasiona osypują się na pole. Ryzyko powstania czerni krzyżowych jest większe jeśli przez dłuższy czas utrzymują się wysokie temperatury, przy jednoczesnym występowaniu opadów. 

Ochrona rzepaku przed chorobami jest bardzo ważna! Fungicydy w ochronie rzepaku warto zastosować w momencie, gdy roślina jest w końcowej fazie kwitnienia. Próg szkodliwości czerni krzyżowej wynosi 20-30% roślin z oznakami porażenia (do nastąpienia fazy w pełni ukształtowanej rozety), bądź też 10-15% (w fazie tworzenia łuszczyn).

Ochrona rzepaku przed suchą zgnilizną kapustnych

Choroba ta wywoływana jest przez grzyby Leptosphaeria maculans i Leptosphaeria biglobosa oraz atakuje zarówno liście, szyjki korzeniowe, jak i formujące się pędy rośliny. Objawia się jasnobrunatnymi plamami o owalnym kształcie, które są otoczone wyrazistą obwódką. W ich centralnej części widoczne są natomiast czarne punkciki, określane jako piknidia. Plamy mogą pojawiać się na liściach, łodygach, a nawet łuszczynach. Choroba może prowadzić do zamierania całej rośliny, z kolei na siewkach wyrastających z porażonych nasion, dochodzi do powstania poczernienia, co skutkuje ich obumieraniem.

Próg ekonomicznej szkodliwości dla suchej zgnilizny kapustnych wynosi 10-15% porażonych roślin. W celu jej zwalczania rolnicy mają do dyspozycji kilka preparatów, przy czym większość z nich opiera się na substancjach aktywnych należących do grupy triazoli. Znaczna część pełni również rolę regulatorów wzrostu. Zazwyczaj ochronę rzepaku przed suchą zgnilizną kapustnych stosuje się w fazie 4-6 liścia rośliny.

Zwalczanie szarej pleśni w rzepaku

Za powstawanie szarej pleśni odpowiada grzyb Botrytis cinerea, a optymalnymi ku temu warunkami jest temperatura na poziomie 10-18°C oraz wysoka wilgotność powietrza. Choroba objawia się dużymi, sinozielonymi (potem brunatnymi) plamami o nieregularnym kształcie, które występują na liściach, łodygach i łuszczynach. Największe ryzyko niesie ze sobą porażenie kwiatów, gdyż prowadzi to do ich zamierania.

Jak zwalczać szarą pleśń? Ochrona rzepaku fungicydami następuje po przekroczeniu progu zagrożenia, który w fazie kwitnienia wynosi około 10-15% porażonych liści. Dostępne w tym celu środki ochrony roślin posiadają najczęściej takie substancje aktywne jak np. dimoksystrobina, tebukonazol, azoksystrobina czy difenokonazol.

OCHRONA RZEPAKU PRZED CHOROBAMI PRZED SIEWEM I JESIENIĄ:

Przed siewem:

W celu ochrony rzepaku przed chorobami jesienią przed zgnilizną twardzikową, zalecamy aplikację środka:

CONTANS WG

(grzyb pasożytniczy Coniothyrium minitans 1x109 oospor w 1 g środka)

Działanie: ochrona korzeni i podstawy pędu roślin przed zgnilizną twardzikową

Środek stosować przed siewem rzepaku ozimego.

Po opryskaniu chronionej powierzchni, ziemię wymieszać na głębokość około 5-10 cm.

Dawkowanie Contans WG: 2kg/ha

4-9 liść rzepaku:

AMBROSSIO 500 SC/ BUKAT 500 SC/ ORIUS EXTRA 250 EW/ SPEEKFREE 430 SC/ TARCZA ŁAN EXTRA 250 EW

(tebukonazol -substancja z grupy triazoli)

Dawkowanie Ambrossio 500 SC: 0,5- 1l/ha ( w zależności od zawartości tebukonazolu w danym środku)

PLEXEO 60 EC/ SIRENA 60 EC

 (metkonazol – 60 g/l)

Dawkowanie Plexeo 60 EC: 0,7-1l/ha

DAFNE 250 EC/ DIFO 250 EC

(difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie Dafne 250 EC: 0,6l/ha

AMISTAR GOLD MAX

(azoksystrobina– 125 g/l, difenokonazol– 125 g/l)

Dawkowanie Amistar Gold Max: 1l/ha

CARYX 240 SL

(chlorek mepikwatu- 210 g/l, metkonazol- 30 g/l)

Dawkowanie Caryx 240 SL: 1l/ha

TOPREX 375 SC/ DOVVO 375 SC/ SUPRAX

(difenokonazol– 250 g/l, paklobutrazol– 125 g/l)

Dawkowanie Toprex 375 SC: 0,3l/ha

TILMOR 240 EC

(protiokonazol- 80 g/l, tebukonazol – 160 g/l)

Dawkowanie Tilmor 240 EC: 0,75l/ha

REKOMENDOWANE MIESZANINY NA CHOROBY W RZEPAKU JESIENIĄ:

BUKAT/ AMBROSSIO 500 SC + DIFO/ DAFNE 250 EC

(tebukonazol -500g/l + difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie: 0,25l/ha + 0,25l/ha

OCHRONA RZEPAKU PRZED CHOROBAMI WIOSNĄ (FAZA WYDŁUŻANIA PĘDU GŁÓWNEGO):

AMBROSSIO 500 SC/ BUKAT 500 SC/ ORIUS EXTRA 250 EW/ SPEEKFREE 430 SC/ TARCZA ŁAN EXTRA 250 EW

(tebukonazol -substancja z grupy triazoli)

Dawkowanie Ambrossio 500 SC: 0,5- 1l/ha ( w zależności od zawartości tebukonazolu w danym środku)

PLEXEO 60 EC/ SIRENA 60 EC

(metkonazol – 60 g/l)

Dawkowanie Plexeo 60 EC: 0,7-1l/ha

DAFNE 250 EC/ DIFO 250 EC

(difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie Dafne 250 EC: 0,6l/ha

CARYX 240 SL

(chlorek mepikwatu- 210 g/l, metkonazol- 30 g/l)

Dawkowanie Caryx 240 SL: 1,4l/ha

TOPREX 375 SC/ DOVVO 375 SC/ SUPRAX

(difenokonazol– 250 g/l, paklobutrazol– 125 g/l)

Dawkowanie Toprex 375 SC: 0,5l/ha

TILMOR 240 EC

(protiokonazol- 80 g/l, tebukonazol – 160 g/l)

Dawkowanie Tilmor 240 EC: 1l/ha

PICTOR 400 SC

(dimoksystrobina- 200 g/l, boskalid- 200 g/l)

Dawkowanie Pictor 400 SC: 0,5l/ha

REKOMENDOWANE MIESZANINY NA CHOROBY RZEPAKU WIOSNĄ:

BUKAT/ AMBROSSIO 500 SC + DIFO/ DAFNE 250 EC

(tebukonazol -500g/l + difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie: 0,3l/ha + 0,3l/ha

FYNGICYDY NA OPADAJĄCY PŁATEK W RZEPAKU (FAZA KWITNIENIA- DO KOŃCA KWITNIENIA):

AMISTAR 250 SC/ AZOKSAR 250 SC/ TAZER 250 SC

(azoksystrobina - 250 g/l)

Dawkowanie Amistar 250 SC: 0,8-1l/ha

AMBROSSIO 500 SC/ BUKAT 500 SC/ ORIUS EXTRA 250 EW/ SPEEKFREE 430 SC/ TARCZA ŁAN EXTRA 250 EW

(tebukonazol -substancja z grupy triazoli)

Dawkowanie Ambrossio 500 SC: 0,5- 1l/ha ( w zależności od zawartości tebukonazolu w danym środku)

DAFNE 250 EC/ DIFO 250 EC

(difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie Dafne 250 EC: 0,6l/ha

PICTOR 400 SC

(dimoksystrobina- 200 g/l, boskalid- 200 g/l)

Dawkowanie Pictor 400 SC: 0,5l/ha

AMISTAR GOLD MAX

(azoksystrobina– 125 g/l, difenokonazol– 125 g/l)

Dawkowanie Amistar Gold Max: 1l/ha

PROPULSE 250 SE

(fluopyram - 125 g/l, protiokonazol - 125 g/l)

Dawkowanie Propulse 250 SE: 1l/ha

KIER 450 SC

(azoksystrobina– 200 g/l, difenokonazol – 125 g/l, tebukonazol– 125 g/l)

Dawkowanie Kier 450 SC: 0,9-1l/ha

REKOMENDOWANE MIESZANINY NA OPADAJĄCY PŁATEK W RZEPAKU:

AMISTAR/ AZOKSAR/ TAZER 250 SC + BUKAT/ AMBROSSIO 500 SC

(azoksystrobina - 250 g/l + tebukonazol -500g/l)

Dawkowanie: 0,8l/ha + 0,5l/ha

AMISTAR/ AZOKSAR/ TAZER 250 SC + IMPACT 125 SC

(azoksystrobina - 250 g/l + flutriafol - 125 g/l)

Dawkowanie: 0,8l/ha + 0,8l/ha

AMISTAR/ AZOKSAR/ TAZER 250 SC + DIFO/ DAFNE 250 EC

(azoksystrobina - 250 g/l + difenokonazol– 250 g/l)

Dawkowanie: 0,8l/ha + 0,5l/ha