Co zrobić, żeby truskawki lepiej owocowały?

Chcąc cieszyć się dobrze owocującymi truskawkami, nie wystarczy wybrać odpowiednią odmianę owoców do uprawy. Należy także zadbać o kilka aspektów, związanych z zapewnieniem roślinom odpowiednich warunków, zaspokojeniem potrzeb pokarmowych oraz prowadzeniem profilaktyki i zwalczania chorób i szkodników w uprawach truskawki.

Co zrobić, aby truskawki miały duże owoce?

Pod wegetacji krzaki mają tendencję do wytwarzania mniejszych owoców. Jest naturalny mechanizm, który można opóźnić poprzez odpowiednią pielęgnację plantacji. Niestety, coraz częściej krzewy zawiązują drobne owoce przez cały okres wegetacji. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka, a ich wyeliminowanie sprawi, że truskawki będą miały duże owoce. Może to wynikać z utraty liści (np. wskutek żerowania szkodników), jeżeli roślina ma za mało liści, nie będzie w stanie zapewnić wystarczającej ilości energii koniecznej do rozwoju dużych owoców. Inną przyczyną takiego stanu może być również wykształcanie przez rośliny zbyt wielu zawiązków, przy jednocześnie zachowanej prawidłowej ilości liści. W takiej sytuacji plantator może wykonać dwie rzeczy:

- dokarmiać rośliny tak, aby stymulować rozwój liści oraz dostarczać roślinom niezbędne minerały. W tym celu stosuje się nawozy wieloskładnikowe, mineralne, a także aminokwasy. Bardzo dobre efekty daje także fertygacja, która charakteryzuje się szybkim działaniem i powtarzalnym dostarczaniem nawozu roślinom,

- wykonać redukcję zawiązków na kwiatostanach – czynność ta jest pracochłonna, ale przynosi bardzo dobre rezultaty. Polega na usuwaniu nadmiaru zawiązków z krzaków, pozostawiając na roślinach 4-8 owoców, co pozwala im osiągnąć duże rozmiary.

Wykonanie redukcji zawiązków może być bardzo trudne do przeprowadzenia, dlatego najczęstszym rozwiązaniem problemu jest stosowanie nawozów i biostymulatorów. W praktyce najczęściej stosuje się dolistne dokarmiania truskawek w trakcie wegetacji. Wybierając nawóz, należy dobrać produkt tak, aby okres karencji upłynął przed zbiorami. Alternatywą, dającą bardzo dobre rezultaty, są biostymulatory oparte na aminokwasach. Nie tylko należą do środków bez karencji, ale również mogą być stosowane w każdych uprawach, na każdym etapie wzrostu roślin. Aminokwasy dostarczają roślinom niezbędnych minerałów, poprawiają ich odporność oraz wzrost, umożliwiają poprawę plonowania, a także są bardzo szybko przyswajane przez rośliny.

Jak przygotować ziemię pod uprawę truskawek?

Przygotowania gruntu pod uprawę truskawek należy rozpocząć już rok lub dwa przed planowanym zasadzeniem krzaków. Udowodniono, że istnieje duża korelacja między przedplonem, a wielkością i jakością plonu truskawek. Z tej przyczyny, truskawek lepiej nie sadzić po pomidorach, ziemniakach, ogórkach i kapustnych. Do przedplonów, po których truskawki rosną najlepiej należą: rośliny strączkowe, cebula, warzywa korzeniowe, zboża, gorczyca, a także aksamitka. Dwa ostatnie gatunki wykazują fitosanitarne działanie na glebę, które skutecznie zwalcza chorobotwórcze grzyby. Następnie, na wybranym stanowisku należy usunąć chwasty. Szczególnie należy zadbać o całkowite usunięcie chwastów trwałych, wieloletnich, takich jak oset, perz lub skrzyp. Zaniechanie skutecznego odchwaszczania sprawi, że problem ten powróci w kolejnych latach, a truskawki będą musiały konkurować o zasoby glebowe i słońce z szybko rosnącymi chwastami. Zwiększyć skuteczność odchwaszczania można poprzez przekopywanie stanowiska, uprawę roślin, które rosną wystarczająco szybko, by zagłuszyć chwasty, wykonywaniem oprysków herbicydami lub odcięciem dostępu światła do gleby, poprzez jej przykrycie.

Po usunięciu chwastów, glebę należy nawieźć. W tym celu najlepiej rozsypać obornik lub kompost i przekopać poletko. Zamiast nawozów organicznych, które uwalniają minerały przez kilka lat, można zastosować gotowe nawozy wieloskładnikowe. Po nawiezieniu, ziemię należy przekopać i wyrównać. Po kilku dniach od rozsypania obornika można przystąpić do sadzenia truskawek.

Przygotowując stanowisko pod uprawę truskawek, należy sprawdzić odczyn gleby, ponieważ truskawki nie będą dobrze rosły, gdy gleba jest kwaśna. Z tej przyczyny, jeżeli pH wynosi mniej niż 5,5, konieczne jest przeprowadzenie zabiegu wapnowania, który pozwoli zneutralizować kwaśny odczyn podłoża. Wapnowanie polega na rozsypaniu kredy na obszarze plantacji. Zabiegu tego nie należy łączyć z nawożeniem obornikiem, gdyż wapno i azot z obornika reagują ze sobą, co prowadzi do powstania i ulatniania się amoniaku, co wiąże się z utratą cennego azotu.

Jaką odmianę truskawki wybrać?

Istnieją tysiące odmian truskawek, które różnią się takimi cechami jak:

- pokrój,

- wielkość, smak i przeznaczenie owoców,

- wymagania glebowe i stanowiskowe,

- czas owocowania,

- odporność na choroby i mróz.

Najlepsza odmiana, to taka, która spełnia oczekiwania plantatora, a jednocześnie jest dobrze dopasowana do stanowiska uprawy.

Oprócz odmian klasycznych, dostępne są również odmiany pnące i wiszące, które świetnie sprawdzają się w uprawie w doniczkach. Dzięki temu, możliwa jest uprawa truskawek w warunkach domowych, na balkonie lub tarasie.

Wśród licznych odmian znajdują się takie, które wyróżniają się następującymi cechami:

- smak owoców, np. murzynki są odmianą wyjątkowo słodką,

- wielkość owoców, np. Polka i Korona mają wyjątkowo urodziwe owoce,

- przeznaczenie owoców, np. planując przetwory z truskawek, najlepiej wybrać odmianę Senga Sengana.

Wśród truskawek znajdziemy odmiany wczesne (np. Alba, Vibrant) oraz późne (np. Malwina). To, na jaką się zdecydujemy zależy od tego, jak szybko chcemy cieszyć się owocami. Sadząc kilka odmian, przedłużamy okres zbioru owoców. Jeśli chcemy delektować się truskawkami z ogródka także jesienią, należy rozważyć wybór odmiany powtarzającej, która owocuje dwa razy w roku – wiosną i jesienią. Odporność na mróz jest bardzo ważną cechą truskawek, ponieważ w ostatnich latach wiosny są stosunkowo zimne, a przymrozki często pojawiają się nawet w maju. Dlatego decydując się na uprawę truskawek w gruncie, warto wybrać odmianę charakteryzującą się wysoką odpornością na mróz, jak Senga Sengana. Kolejną ważną cechą jest odporność na choroby, zwłaszcza te obejmujące system korzeniowy, a także powodowane przez grzyby. Choroby grzybowe powodują znaczne straty w uprawach truskawki, zwłaszcza w latach deszczowych. Rozwijające się choroba często atakuje owoce, które gniją. Choroba łatwo przenosi się między owocami, może się także rozwinąć dopiero podczas przechowywania. Wybór odmian odpornych na choroby pozwoli znacznie oszczędzić na ochronie fungicydami plantacji. Jedną z odmian, które charakteryzują się wysoką odpornością, a także ciekawym wyglądem, są truskawki ananasowe.

Jak nawozić truskawki, aby lepiej owocowały?

Truskawki nie należą do roślin o wybitnie wysokich wymaganiach glebowych. Jednak prowadzenie dopasowanego do potrzeb dokarmiania pozwala osiągnąć zdecydowanie większe i lepsze plony. Prawidłowe nawożenie jest bardzo ważne także dlatego, że zakładając uprawę truskawek, musimy pamiętać, że krzewy będą rosły w tym samym miejscu przez kilka lat, dlatego należy je prowadzić w określonych etapach, dopasowanych nie tylko do fazy wegetacji, ale także do wieku roślin. Nawożenie truskawek rozpoczyna się jeszcze przed posadzeniem roślin. Na tym etapie bardzo ważne jest rozsypanie na obszarze planowanej uprawy nawozów organicznych, takich jak obornik lub kompost. Ich powolny rozkład sprawi, że będą one cennym źródłem podstawowych składników pokarmowych przez 2-3 lata. Mimo wysokiej skuteczności tej metody, nie jest ona wystarczająca. Doskonałym uzupełnieniem nawozów organicznych jest coroczne nawożenie uzupełniające plantacji. Przeprowadza się je każdej wiosny, tuż po zakończeniu spoczynku zimowego. W tym celu używa się nawozy wieloskładnikowe. Wybierając nawóz do truskawek, należy zwrócić uwagę na następujące składniki:

- fosfor – jest to pierwiastek odpowiedzialny za podział i wzrost tkanek roślinnych. Stymuluje wzrost systemu korzeniowego,

- azot – kluczowy pierwiastek w rozwoju roślin, szczególnie ważny wiosną, na początku sezonu wegetacyjnego, ponieważ stymuluje roślinę do budowy zielonej biomasy. Minerał ten także stymuluje zawiązywanie owoców,

- potas – pierwiastek ten jest szczególnie ważny w okresie dojrzewania owoców, ponieważ reguluje ten proces. Jego niedobór sprawia, że owoce są kwaśne,

- wapń – jest to kolejny pierwiastek niezbędny do prawidłowego wzrostu i dojrzewania owoców. Ponadto, wapń wywiera korzystny wpływ na sprawność systemu korzeniowego – stymuluje wytwarzanie korzeni włośnikowych.

Oprócz wiosennego nawożenia, konieczne jest również uzupełnienie minerałów jesienią, po zakończonych zbiorach. Zabieg ten polega na rozsianiu nawozów jak najszybciej po zbiorach. W tym celu zaleca się zastosować ten sam nawóz co wiosną, gdyż jesienią zaczyna się budowanie przyszłorocznego plonu, ponieważ zawiązują się zalążki kwiatów. Uprawiając odmiany pochodzące z cieplejszych krajów niż Polska, zaleca się dokarmiać jesienią nawozami, które nie zawierają azotu, co pozwoli im lepiej przygotować się do zimy.

Oprócz nawożenia doglebowego, w uprawach truskawek stosuje się także dokarmianie dolistne, a także, jeżeli plantacja posiada system nawadniający, fertygację.

Dokarmianie dolistne truskawek zakłada uzupełnienie mikroelementów, gdy rośliny rosną na glebach w nie ubogich lub gdy występują trudności w ich pobieraniu. Taka metoda doskonale sprawdza się także gdy na roślinach pojawiają się objawy niedoborów mineralnych. Kolejną grupą produktów, stosowaną dolistnie w nawożeniu truskawek, są aminokwasy. Te biostymulatory stanowią nie tylko źródło łatwo przyswajalnego azotu i substancji odżywczych, ale także korzystnie wpływają na budowanie plonu, oraz stymulują odporność na stres. Z tej przyczyny zaleca się wykonywanie oprysków aminokwasami, przez spodziewanym wystąpieniem czynników stresowych. Zabieg ten może być łączone z zabiegami z wykorzystaniem środków ochrony roślin.

Wykorzystując system nawadniający do fertygacji, dostarczamy truskawkom nie tylko wodę, ale także niewielkie dawni rozpuszczalnych nawozów wieloskładnikowych. Fertygacja umożliwia częste stosowanie niskich dawek nawozu, co zwiększa jego przyswajalność przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia.

Jak podlewać truskawki, aby lepiej owocowały?

Woda jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na wielkość owoców. Z tego powodu, konieczne jest systematyczne nawadnianie plantacji. Truskawki w fazie wegetatywnej, to znaczy w fazie wzrostu liści i rozłogów nie mają dużych potrzeb wodnych. Jednak potrzeby te ulegają znaczącej zmianie kiedy rośliny znajdują się w fazie wzrostu i dojrzewania owoców. Deficyt wody w tym okresie przynosi fatalne skutki – owoce stają się drobne, mało soczyste, mogą nawet zasychać na krzaku. Dlatego bardzo ważne jest obfite nawadnianie truskawek w fazie wzrostu i rozwoju owoców. W tym celu możemy zastosować różne rozwiązania: konewki, węże ogrodowe, zraszacze, systemy nawadniające. Należy przy tym pamiętać o kilku zasadach:

1. Rośliny należy podlewać wcześnie rano lub wieczorem. Pory te sprawiają, że rośliny zdążą pobrać dostarczoną wodę przed południem. Ponadto, nawadniane w tych porach wymaga zużycia mniejszych ilości wody oraz pozwala osiągnąć lepsze efekty.

2. Podlewając truskawki, należy unikać lania wody na kwiaty, owoce lub liście. Może to bowiem zwiększać ryzyko rozwoju chorób, a także prowadzić do uszkodzeń rośliny spowodowanych przez poparzenia słoneczne, ponieważ krople na liściach działają jak soczewki – skupiają promienie słoneczne.

Jak zwalczać choroby truskawek? Jakie szkody w owocowaniu truskawek mogą wywołać choroby grzybowe?

W walce z chorobami grzybowymi truskawek bardzo ważną rolę odgrywa profilaktyka. Wiele z chorób truskawek jest trudnych do zwalczenia, dlatego warto zadbać o prawidłową pielęgnację i kondycję roślin, co umożliwi ograniczenie ryzyka rozwoju chorób. Działania profilaktyczne warto rozpocząć już na etapie wyboru odmian do uprawy, istnieją bowiem odmiany truskawek, które charakteryzują się zwiększoną odpornością na choroby, co pozwoli ograniczyć ryzyko zachorowania.

W wypadku zauważenia objawów chorobowych na roślinach, konieczne jest przeprowadzenie interwencyjnych działań zwalczających. W tym celu zazwyczaj przeprowadza się opryski fungicydami lub naturalnymi preparatami, opartymi o wyciąg z czosnku i cebuli. Najczęściej stosuje się środki zawierające: kaptan, miedź, piraklostrobinę, tetrakonazol, trifloksystrobinę, boskalid i fluopyram. W walce z patogennymi grzybami pomocne są także preparaty biologiczne. Zawierają one zarodniki pleśni, która atakuje chorobotwórcze grzyby, prowadząc do ich obumarcia. Jednocześnie pleśń zawarta w preparacie nie jest patogenna dla uprawianych roślin. Stosując środki chemiczne koniecznie należy zwrócić uwagę na okres karencji podany przez producenta.

W walce z chorobami grzybowymi ważne jest także likwidowanie źródeł zakażenia. Oznacza to, że konieczne jest zredukowanie ilości patogenu w środowisku. W tym celu zaleca się:

- ścinanie liści po zbiorze,

- dokładne usuwanie obumarłych części roślin, a także ściółki,

- zapewnienie roślinom dostępu słońca i przewiewu,

- unikanie przegęszczenia roślin.

Choroby grzybowe są przyczyną znacznych strat w hodowli truskawek. Atakują one części zielone, korzenie, owoce, a także kwiaty. Choroby te mogą rozwijać się na owocach dopiero po zbiorze, co dodatkowo obniża wartość plonu, ponieważ spleśniałe truskawki nie nadają się do sprzedaży ani przetwórstwa. Ponadto, rośliny zaatakowane przez grzyby są osłabione, gorzej atakują, a także charakteryzują się zwiększoną podatnością na wtórne schorzenia.

Dlaczego warto zwalczać szkodniki w truskawkach? Jaki wpływ mają szkodniki na owocowanie truskawek?

Szkodniki w truskawkach najczęściej pojawiają się wraz z początkiem kwitnienia roślin. Po zaobserwowaniu pierwszych objawów żerowania, należy niezwłocznie przystąpić do ich zwalczania. Szybka interwencja pozwoli na znaczne ograniczenie szkód przez nie powodowanych. Niekorzystne działanie szkodników na truskawki polega na niszczeniu zarówno podziemnych, jak i nadziemnych części roślin.

Szkodniki, żerujące na podziemnych częściach truskawek, takie jak pędraki, drutowce, larwy opuchlaków czy nicienie, uszkadzają system korzeniowy. Szkodniki te ograniczają powierzchnię pobierania wody i składników pokarmowych, co sprawia, że rośliny rosną wolniej, są mniejsze, nie owocują, wykazują zwiększona podatność na choroby. W wypadku intensywnej inwazji szkodników glebowych, może dojść do zamierania całych roślin.

Z kolei szkodniki żerujące na nadziemnych częściach truskawek niszczą:

- liście,

- kwiaty i pąki,

- owoce.

Do szkodników żerujących na liściach należą dorosłe opuchlaki, które wyjadają zakola na brzegach liści. Ich żerowanie to nie tylko uszkadzanie roślin, ale także zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej, zdolnej do fotosyntezy. Takie działanie sprawia, że rośliny nie są w stanie zaspokoić swoich potrzeb pokarmowych, a także są bardziej podane na inne choroby.

Kwiaty i pąki także bywają celem żerowania szkodników. Żerują na nich nie tylko dorosłe opuchlaki, ale także kwieciak malinowiec, który podcina szypułki, co niszczy plon owoców. Sprawcami znacznych uszkodzeń owoców są z kolei ślimaki, które wygryzają owoce, które w takim stanie nie nadają się do sprzedaży i jednocześnie zwiększają stopień narażenia roślin na choroby. Podobny mechanizm działania mają również ptaki.

Ponadto, na truskawkach żerują także szkodniki wysysające z roślin soki, takie jak przędziorek chmielowiec lub mszyce, które mogą przenosić choroby między roślinami.

Z powodu różnorodnych zniszczeń, które mogę doprowadzić nie tylko do utraty plonu, ale także całych roślin, walka ze szkodnikami jest bardzo ważna. Prawidłowe zwalczanie szkodników truskawek pozwala uprawiać rośliny zdrowe, pełne wigoru i dające obfite plony wysokiej jakości.

Czy warto samemu hodować truskawki?

Truskawki to owoce, na które czeka każdy, stąd bardzo duży popyt na te owoce. Z tego powodu, warto samemu hodować truskawki, niezależnie czy mamy do dyspozycji balkon, rabatę w przydomowym ogródku, czy kilka hektarów pola. Truskawki nie mają wysokich wymagań glebowych ani nawozowych, bardzo łatwo prowadzi się uprawę, przy wyborze optymalnej odmiany na dane stanowisko. Osoby, które decydują się na uprawę truskawek w domowych warunkach wiedzą, że smak owoców zrywanych prosto z krzaka jest niezastąpiony. Ponadto, owoce z własnej uprawy charakteryzują się lepszą trwałością – nie wymagaj a transportu, który często ma niekorzystny wpływ na te delikatne owoce. Z kolei plantacje truskawek mogą być zakładane na słabszych glebach oraz pozwalają osiągnąć znaczne zyski. Ponadto, większość prac i zabiegów w truskawkach ogranicza się do czasu dojrzewania i zbierania owoców.

Truskawki to pyszne i bardzo zdrowe owoce, których uprawa nie wymaga specjalnych warunków. Owoce truskawek zawierają bardzo wiele witamin: C, beta-karoten, E, witaminy z grupy B. Ponadto, owoce truskawki zawierają dużo wody i są bardzo niskokaloryczne. Powyższe cechy sprawiają, że należą do najzdrowszych owoców.