Aktywność fotosyntetyczna liścia flagowego, podflagowego i kłosa decyduje o wysokości plonu, jaki można uzyskać z zasiewu. Jak najdłuższe utrzymanie wysokiej dynamiki fotosyntezy tych części roślin leży więc w żywotnym interesie plantatora. To właśnie w tej fazie wegetacji należy wdrożyć zabieg ochronny T2. To bardzo ważne, tym bardziej, że obecnie zmiany klimatu powodują większą presję chorób. Poniżej wyjaśniamy jak wybrać optymalny moment na zabieg T2 i jak go przeprowadzić.

Co to jest zabieg T2?

Zabieg T2 stosowany jest zapobiegawczo, w celu ochrony górnych liści przed grzybami. Powinien być wykonywany w fazie BBCH 37-39, niemniej czas jego przeprowadzenia jest silnie uzależniony od warunków pogodowych. Stąd też należy stale i wnikliwe lustrować plantację. Głównym zadaniem tych fungicydów jest ochrona liścia flagowego i podflagowego, których choroby przyczyniają do dużego obniżenia plonów. 

Wiele osób niesłusznie rezygnuje z ochrony fungicydowej, jaką jest zabieg T3. Stosowany jest w uprawie zbóż, w chwili gdy są one wykłoszone (BBCH 51-59). Substancje wykorzystane w tym zabiegu mają na celu zabezpieczenie kłosa, a tym samym uzyskanie lepszego ziarna. 

Fungicydy podczas ochrony T3 mają również chronić liść flagowy i podflagowy przed por ażeniem, aż do momentu naturalnego zamierania.

Kiedy przystąpić do zabiegu T2?

Górne liście stanowią najwydajniejszą w budowaniu plonu część rośliny, ale jedynie zielone i zdrowe liście mogą przekazywać powstałe w wyniku procesu fotosyntezy produkty, które trafiają do kłosów i budują ziarno. Ważne jest zatem, by w tej właśnie fazie utrzymać jak najwyższą aktywność rośliny. W momencie więc, kiedy liść flagowy jest rozwinięty, a pierwsze ości kłosa są widoczne przypada czas, kiedy powinno się wykonać zabieg T2. Zabieg ten jest absolutnie niezbędny w uprawach, gdzie nie stosowano ochrony w terminie T1. Na plantacjach zaś, poddanych uprzednio zabiegowi w terminie T1, decyzję o aplikacji fungicydów w zabiegu T2 można podjąć po przeprowadzeniu lustracji roślin i określeniu progu szkodliwości chorób. Dobrą praktyką jest stosowanie T2 trzy tygodnie po T1. Jest to uzasadnione okresem działania substancji aktywnych, które po tym czasie nie mogą już zapewnić roślinom właściwej ochrony. Zwłoka w wykonaniu zabiegu T2 nie jest więc wskazana, zaleca się nawet jego przyspieszenie, jeśli progi szkodliwości chorób zostały przekroczone.

>>>SPRAWDŹ KIEDY PRZYSTĄPIĆ DO ZABIEGU T1-> KLIKNIJ TUTAJ <<<

Zabieg T2 w pszenicy – co zwalczamy?

• Brunatna plamistość liści - niezwalczona w porę brunatna plamistość liści może spowodować utratę nawet 50% plonów pszenicy. Nowe zasiewy zainfekowane zostają przez zarodniki krążące w powietrzu jak i te przetrwałe w resztkach pożniwowych. Choroba atakuje najszybciej w temperaturze 10–18°C i wilgotności na poziomie około 80%. Progiem szkodliwości choroby w fazie krzewienia pszenicy jest 10–15% porażonych roślin z pierwszymi objawami porażenia. Natomiast w fazie strzelania w źdźbło i w fazie kłoszenia jest to 5% porażonych liści.
• Rdza brunatna pszenicy - do zakażenia tą choroba najłatwiej dochodzi w temperaturze 15–18°C i przy 100% wilgotności względnej powietrza. Skupienia zarodników rozwijają się pod skórka liścia i początkowo są lekko wzniesione, przypominające okrągłe, jasnobrązowe poduszeczki. Za próg szkodliwości w fazie krzewienia pszenicy uważa się 10–15% roślin z pierwszymi objawami rdzy. W fazie strzelania w źdźbło jest to natomiast 10% porażonych źdźbeł, a w fazie kłoszenia, gdy pierwsze objawy porażenia widoczne są na liściu podflagowym lub flagowym.
• Rdza żółta - zarodniki tej choroby atakują w temperaturze 10°C. W sprzyjających rdzy żółtej warunkach poraża ona całą roślinę powodując straty nawet do 70% plonów, a w latach epidemicznego wystąpienia patogenu — do 100 %. Oznaki obecności rdzy żółtej odnajdziemy na wszystkich naziemnych częściach roślin. Na liściach występują wydłużone, jasne pasy, a na nich osadzone skupiska zarodników. Za próg szkodliwości tej choroby w fazie krzewienia pszenicy należy uznać 30% roślin z pierwszymi oznakami porażenia, a w fazie strzelania w źdźbło — 10%. Natomiast w fazie kłoszenia progiem są pierwsze objawy porażenia na liściu podflagowym lub flagowym.
• Septorioza paskowana liści - źródłem infekcji zarodnikami septoriozy dla nowych zasiewów są resztki pożniwne, samosiewy i oziminy, na których grzyb zimuje. Pierwsze szkody patogen wyrządza już jesienią, by wiosną dokonać dalszych spustoszeń w uprawie. Do wywołania wiosennej infekcji septorioza paskowana liści potrzebuje wysokiej wilgotności i sprzyjającej temperatury — od 0 do 10 st. C nocą, a w dzień od 10 do 16 st. C. Już jesienią i wczesną wiosną można zaobserwować pierwsze objawy porażenia patogenem w formie szarozielonych, szybko żółknących plam wzdłuż nerwów liści. Za próg szkodliwości w fazie krzewienia uznaje się 30–50% liści z pierwszymi objawami porażenia, 10–20% w fazie strzelania w źdźbło i 5–10% porażonej powierzchni liścia flagowego w fazie kłoszenia.

Co na zabieg T2 w pszenicy?

By zabieg T2 przyniósł oczekiwane korzyści istotne jest wybór właściwego fungicydu. Najlepsze efekty uzyskamy stosując preparat wieloskładnikowy, zawierający substancje aktywne o odmiennym sposobie działania. W ten sposób zyskujemy pewność, że zwalczane jest całe spektrum patogenów grzybowych i nie wykształca się ich odporność na konkretny środek. Polecane na T2 są substancje czynne z grupy triazoli, strobiluryn, karboksyamidów, ketoamin, morfolin, ftalanów, fenyloacetamidów lub ortofenyloamidów.

Kiedy przystąpić do zabiegu T3?

O ile zabieg T2 wpływa znacząco na wysokość plonu, o tyle zabieg T3, zwany zabiegiem na kłos, decyduje o jakości ziarna. Dlatego należy go wykonać w optymalnym terminie. By określić najlepszy termin wykonania oprysku możemy posłużyć się jednym z kilku sposobów. Wyznaczając czas zabiegu T3 możemy kierować się progiem szkodliwości dla patogenu grzybowego porażającego kłos. Drugi sposób oparty jest na modelach rozwoju chorób grzybowych pszenicy. Wówczas musimy oszacować zagrożenie infekcją w oparciu o dane, jak temperatura, wilgotność czy opady. Trzecia metoda wymaga wykonania testów na obecność grzybów na kłosie. Do testu pobieramy kilkadziesiąt kłosów z różnych części plantacji. Kłosy owijamy wilgotną ligniną i owijamy folią. Tak przygotowaną próbkę oznaczamy etykietą zawierającą takie informacje jak data pobrania kłosów, nr pola, z którego pochodzą próbki, odmiana itp. Po około pięciu dniach inkubacji, za pomocą lupy dokładnie lustrujemy kłosy. Jeżeli stwierdzimy obecność grzyba, jak najszybciej wykonujemy zabieg fungicydem. W przypadku braku obecności patogenów grzybowych w kłosie, testy powtarzamy kilkakrotnie, prowokując grzyby do ujawnienia się. Inną metodą wyznaczenia optymalnego terminu T3 jest kierowanie się fazą rozwoju roślin. Wówczas zabieg na kłos przeprowadza się, gdy zostaną wyrzucone pylniki, czyli gdy kłos kwitnie. Należy jednak wiedzieć, że sposób ten jest zawodny, bo gdy nie ma porażenia to środek grzybobójczy pozostaje w sokach komórek rośliny, nie spełniając swojego zadania.

Zabieg T3 w pszenicy – co zwalczamy?

• Fuzarioza kłosów - to zbiorcza nazwa chorób zbóż wywołanych przez gatunki grzybów z rodziny gruzełkowatych określanych mianem fuzariów. Należy wiedzieć, że choroby grzybowe kłosa powodują nie tylko obniżenie jakości plonu, ale także kumulację groźnych mikotoksyn w ziarniakach. Fuzarioza atakuje najczęściej w sezonach o dużej ilości opadów w czerwcu i lipcu. Gwałtowny rozwój choroby następuje przy utrzymujących się temperaturach od 12 do 24°C w dzień i od 5 do 12°C w nocy. Rozwojowi choroby sprzyjają również łagodna jesień i zima, monokultura zbożowa i zbyt gęsty siew. Zarodniki grzybów przenoszone są przez zakażone lub zanieczyszczone ziarno siewne, resztki pożniwne, glebę oraz chwasty, a następnie z kroplami deszczu przedostają się do górnych części roślin. Innymi czynnikami ryzyka porażenia fuzariozą są także: częsta uprawa zbóż na tym samym polu i niezbilansowane nawożenie azotem.
• Czernienie zbóż - porażeniu czernią zbóż najczęściej ulegają rośliny, które wcześniej zainfekowane zostały innymi patogenami. Obawy choroby pojawiają się na liściach, źdźbłach i kłosach w postaci czarnego, przypominającego sadzę, nalotu. Nalot ogranicza dostęp światła, co prowadzi do osłabienia roślin. W warunkach wysokiej wilgotności infekcja rozprzestrzenia się bardzo szybko. Resztki pożniwne roślin i porażony materiał siewny to główne źródła zakażeń na plantacji. Mimo, że straty z powodu występowania czerni zbóż mogą wydawać się niewielkie, bo sięgają około 5 % plonów, to trzeba mieć świadomość, że zainfekowane ziarno ma o wiele niższą jakość technologiczną, trudniej się przechowuje, a wykorzystane do kolejnego zasiewu zakaża nowe uprawy.
• Septorioza plew - na infekcję septoriozą plew szczególnie narażone są odmiany pszenicy o krótkiej słomie. Pierwotnym źródłem choroby są resztki pożniwne porażone przez grzyb, z których zarodniki dostają się na liście rosnącej pszenicy już jesienną, a następnie wiosną. Objawy septoriozy na liściach przyjmują formę brązowobrunatnych plam, które z czasem łączą się ze sobą i przyjmują nieregularny kształt. Na powierzchni plam widoczne są zarodniki grzyba, które przemieszczają się wraz z kroplami deszczu i porażają także plewy na kłosie. W czasie omłotów zarodniki z plew trafiają na ziarno, które może stanowić następnie materiał siewny. Septorioza powoduje także nekrozę osadki kłosków. W porażonym kłosie ziarna nie wykształcają się w pełni i są drobne. Straty powodowane infekcją Septorioza plew mogą sięgać 60% plonu.

Co na zabieg T3 w pszenicy?

Zabiegi T3 mają za zadanie zapobiegać infekcjom charakterystycznym dla fazy kwitnienia kłosa, ale też chronić roślinę przed chorobami, które bardzo często występują już we wcześniejszych etapach jej rozwoju. Dlatego, zastosowany w T3 fungicyd powinien być co najmniej dwuskładnikowy. Do oprysku T3 zaleca się substancje jak metkonazol, tebukonazol, prochloraz oraz protiokonazol które nie tylko zwalczają choroby kłosa, ale mają również wysoką skuteczność przeciw pozostałym chorobom pszenicy. Niekorzystne jest natomiast zastosowanie strobiluryn. Strobiluryny bowiem mocno wydłużają efekt zieloności rośliny, a tym samym przedłużają wegetację. Aplikacja tej substancji w zabiegu T3 może więc znacząco opóźnić zbiory.

>>>SPRAWDŹ JAKIE ŚRODKI ZASTOSOWAĆ W ZABIEGU T1 -> KLIKNIJ TUTAJ <<<

Środki jednoskładnikowe na zabieg T2:

Środek grzybobójczy 

AMISTAR 250 SC

azoksystrobina 250n g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna pszenicy, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerń kłosów

dawkowanie: 0,8 -1 l/ha

Środek grzybobójczy 

TAZER 250 SC

azoksystrobina 250n g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna pszenicy, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerń kłosów

dawkowanie: 0,8 -1 l/ha

Środek grzybobójczy 

AZOKSAR 250 SC

azoksystrobina 250n g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna pszenicy, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerń kłosów

dawkowanie: 0,8 -1 l/ha

Środek grzybobójczy 

ORIUS EXTRA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

TEBUSHA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

TARCZA ŁAN EXTRA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

SIRENA 60 EC

metkonazol 60 g/l

działanie: septorioza paskowana liści i fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1,2 – 1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

PLEXEO 60 EC

metkonazol 60 g/l

działanie: septorioza paskowana liści i fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1,2 – 1,5 l/ha

Stosowanie w mieszaninach:

Plexeo / Sirena 60 EC 0,5l + Djembe 274 EC 0,8l,

Plexeo / Sirena 60 EC 0,5l + Faxer 450 EC 0,8l,

Plexeo / Sirena 60 EC 0,5l + Andros 750 EC 0,8l.

Środki wieloskładnikowe na T2 - kompletne rozwiązania:

Środek grzybobójczy 

AMISTAR PRO PAK (Amistar 250 SC + Pecari 300 EC)

azoksystrobina – 250g/l, protiokonazol – 300g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna pszenicy, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów, czerń kłosów, rynchosporioza zbóż

dawkowanie: Amistar 0,4 l/ha + Pecari 0,4 l/ha

Środek grzybobójczy 

REVYSKY

fluksapyroksad – 66,7 g/l, mefentriflukonazol – 66,7 g/l

działanie: septorioza paskowana liści pszenicy, rdza brunatna pszenicy, rdza żółta zbóż i traw

dawkowanie: pakiety na 5 ha i na 10 ha

Środek grzybobójczy 

PRIAXOR

piraklostrobina 150 g/l; fluksapyroksad 75 g/l

działanie: brunatna plamistość liści zbóż, mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna pszenicy, septorioza paskowana liści pszenicy

dawkowanie: 0,75 – 1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

DJEMBE 274 EC

bromukonazol 167 g/l; tebukonazol 107 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna pszenicy, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów, czerń zbóż

dawkowanie: 1,2 l/ha

Środek grzybobójczy 

ELATUS ERA

benzowindyflupyr 75 g/l, protiokonazol 150 g/l

działanie: rdza brunatna pszenicy, rdza żółta, septorioza paskowana liści pszenicy, septorioza plew, brunatna plamistość liści

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

DELARO 325 SC

protiokonazol 175 g/l, trifloksystrobina 150 g/l

działanie: łamliwość źdźbła zbóż i traw, fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła, mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna pszenicy, septorioza paskowana liści pszenicy, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

INPUT TRIPLE

proquinazyd (związek z grupy chinazolin) - 40 g/l, protiokonazol (związek z grupy triazoli) - 160 g/l, spiroksamina (związek z grupy ketoamin) - 200 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, łamliwość źdźbła zbóż i traw, septorioza paskowana liści pszenicy

dawkowanie: 1-1,2 l/ha

Środek grzybobójczy 

BUSHIDO PAK (BUSHI + KENDO 50 EW)

cyflufenamid –związek z grupy fenyloacetamidów -50 g/l, piraklostrobina (związek z grupy strobiluryn) -200 g/l

działanie: mączniak prawdziwy, mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, fuzarioza kłosów, rdza brunatna, plamistość siatkowa jęczmienia, rdza jęczmienia, rdza żółta, rdza żółta zbóż, rynchosporioza zbóż, septorioza liści, septorioza paskowana liści pszenicy, septorioza plew

dawkowanie: Bushido 0,625 l/ha + Kendo 0,125 l/ha

Środek grzybobójczy 

SOLIGOR 425 EC

protiokonazol 53 g/l, spiroksamina 224 g/l, tebukonazol 148 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septoriozy liści, septorioza plew, rdza żółta, rdza źdźbłowa zbóż i traw, fuzarioza liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

BOOGIE XPRO 400 EC

protiokonazol 100 g/l, biksafen 50 g/l, spiroksamina 250 g/l

działanie: łamliwość podstawy źdźbła, mączniak prawdziwy zbóż i traw, brunatna plamistość liści, rdza brunatna, septorioza paskowana liści i septorioza plew

dawkowanie: 1,2 – 1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

KIER 450 SC

azoksystrobina 200 g/l, difenokonazol 125 g/l, tebukonazol 125 g/l

działanie: septorioza paskowana liści pszenicy, septorioza plew, rdza brunatna pszenicy, mączniak prawdziwy zbóż i traw (średni poziom zwalczania)

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

REVYFLEX

mefentriflukonazol 100 g/l, piraklostrobina 100 g/l, metrafenon 300 g/l

działanie: mączniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza paskowana liści pszenicy, łamliwość źdźbła zbóż i traw

dawkowanie: pakiet na 10ha

Środek grzybobójczy 

ASCRA XPRO

biksafen 65 g/l, fluopyram 65 g/l, protiokonazol 130 g/l)

działanie: łamliwość źdźbła zbóż i traw, mączniak prawdziwy zbóż i traw, septorioza paskowana liści pszenicy, septorioza plew, rdza żółta zbóż i traw, rdza brunatna pszenicy, brunatna plamistość liści, fuzarioza liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1,2-1,5 l/ha

Jakie środki stosować na trzeci zabieg przeciwgrzybowy T3 ?

Środki jednoskładnikowe na T3:

Środek grzybobójczy 

SIRENA 60 EC

metkonazol 60 g/l

działanie: septorioza paskowana liści i fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1,2 – 1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

PLEXEO 60 EC

metkonazol 60 g/l

działanie: septorioza paskowana liści i fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1,2 – 1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

ORIUS EXTRA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

TEBUSHA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

TARCZA ŁAN EXTRA 250 EW

tebukonazol 250 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, septorioza paskowana liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

EMINENT 125 SL

tetrakonazol 125 g/l

działanie: mączniak prawdziwy, rdza brunatna, rdza żółta, rdza źdźbłowa, septorioza liści

dawkowanie: 1 l/ha

Środki wieloskładnikowe na T3. Kompletne rozwiązania:

Środek grzybobójczy 

REVYTOP

mefentriflukonazol (związekz grupytriazoli) –100 g/l, metkonazol (związek z grupy triazoli) –60 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, septorioza paskowana liści pszenicy, rdza brunatna pszenicy, rdza żółta zbóż, fuzarioza kłosów

dawkowanie: Sulky 0,5 l/ha + Simveris 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

FANDANGO 200 EC

protiokonazol 100 g/l; fluoksastrobina 100 g/l

działanie: mączniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 1 l/ha

Środek grzybobójczy 

PRIAXOR

fluksapyroksad 75 g/l; piraklostrobina 150 g/l

działanie: brunatna plamistość liści zbóż, mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna pszenicy, septorioza paskowana liści pszenicy

dawkowanie: 0,75-1,5 l/ha

Środek grzybobójczy 

SOLIGOR 425 SC

protiokonazol 53 g/l; spiroksamina 224 g/l; tebukonazol 148 g/l

działanie: mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septoriozy liści, septorioza plew, rdza żółta, rdza źdźbłowa zbóż i traw, fuzarioza liści, fuzarioza kłosów

dawkowanie: 0,8-1 l/ha