Czym pryskać tuje na choroby grzybowe?

Tuje uważane są za krzewy odporne na niekorzystne warunki i choroby. Jednak coraz częściej obserwuje się na tujach rozwój chorób grzybowych. Skuteczne zwalczanie chorobotwórczych patogenów może czasami wymagać usunięcia zainfekowanych roślin, dlatego tak ważne jest stosowanie rozwiązań profilaktycznych oraz znajomość najczęstszych chorób grzybowych tui. Szybkie rozpoznanie choroby pozwala na łatwe i skuteczne zwalczenie grzyba przy użyciu odpowiedniego fungicydu.

Jak rozpoznać chorobę grzybową na tujach?

Choroby grzybowe często atakują rośliny osłabione – świeżo posadzone lub uszkodzone. Jedne z pierwszych zmian, które mogą świadczyć o rozwoju choroby grzybowej to zmiany zabarwienia, obecność na roślinie plam o różnej fakturze lub barwie, odbarwienia liści, zamieranie łusek i pędów, itp.

Niestety, wiele chorób grzybowych daje stosunkowo niespecyficzne objawy, które mogą świadczyć o suszy fizjologicznej, przenawożeniu lub o rozwijającej się chorobie. Dlatego kluczem do prawidłowego rozpoznania chorób grzybowych na tujach jest prowadzenie regularnej pielęgnacji, która pozwoli szybko zauważyć wszelkie nieprawidłowości w wyglądzie roślin.

Co oznaczają wodniste plamy na łuskach tui?

Wodniste plamy na łuskach tui to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów szarej pleśni. Choroba to powodowana jest przez grzyby Botrytis cinerea i może występować na roślinach doniczkowych, ogrodowych, warzywnych i owocach, zarówno w trakcie wzrostu jak i podczas przechowywania (np. podczas magazynowania kapusty).

Szara pleśń pojawia się najczęściej na tujach uprawianych w niekorzystnych warunkach – wysokiej wilgotności, a także przy małej ilości słońca, związanej z zacienionym stanowiskiem lub brakiem dostępu światła. Pierwszym symptomem rozwoju szarej pleśni jest pojawienie się wodnistych plam na łuskach żywotnika, które następnie brązowieją i zamierają. Przy wysokiej wilgotności na liściach można także zaobserwować szary nalot pleśniowy.

W przypadku pojawienia się na tujach objawów chorobowych, porażone części roślin należy ak najszybciej usunąć. Z kolei tuje rosnące jako żywopłot należy prowadzić tak, aby unikać zbytniego zagęszczenia. Tuje porażone szarą pleśnią można także opryskać przy użyciu odpowiedniego fungicydu.

Dlaczego igły na tujach żołkną?

Zamieranie pędów drzew i krzewów to grupa chorób wywoływana przez szereg grzybów. Za rozwój tej choroby w żywotnikach najczęściej odpowiada grzyb Pestalotiopsis funerea, który może być również przyczyną zgnilizny korzeni, sadzonek i podstawy pędu, a także zamieranie łusek i wierzchołków pędów. Na rozwój choroby najbardziej podane są rośliny uszkodzone i osłabione, a także rosnące w niekorzystnych warunkach.

Pierwsze objawy choroby zaobserwować można na wierzchołku rośliny, następnie proces chorobowy rozszerza się, aż do objęcia podstawy rośliny. Początkowo łuski żółkną, a w konsekwencji brązowieją, czemu towarzyszy żółknięcie, więdnięcie i zamieranie pędów. Do rozwoju zamierania pędów dochodzi najczęściej wiosną, kiedy krzewy są osłabione i uszkodzone przez zimowe mrozy. Na takiej roślinie dochodzi do rozwoju grzybni, która zimuje na chorych roślinach oraz na resztkach porażonych tkanek.

Skuteczna walka z chorobą obejmuje usunięcie zainfekowanych fragmentów roślin, a także resztek z chorych roślin. Dodatkowo, roślinom należy zapewnić optymalne warunki wzrostu i rozwoju, gdyż grzyb atakuje przede wszystkim rośliny osłabione. Interwencyjnie, można także wykonać oprysk fungicydami.

Dlaczego igły tui brązowieją?

Brązowienie igieł tui może mieć różne przyczyny, a jedną z najczęstszych jest choroba powodowana przez Phytophthora cinnamomi i Phytophthora plurivora – fytoftoroza. Pierwsze objawy chorobowe zazwyczaj zauważane są w czerwcu. Choroba ta może zaatakować młode sadzonki, w starszych roślinach jedyne objawy mogą dotyczyć szczytowych części pędów.

Jeżeli choroba zaatakuje młode sadzonki, dochodzi do zahamowania ich wzrostu i zamierania. W przypadku fytoftorozy roślin starszych, na początku widoczne jest matowienie, żółknięcie i brunatnienie liści, w konsekwencji czego dochodzi do zamarcia pędów. Choroba ta może zaatakować także jeden pęd, na którym będą widoczne zmiany, podczas gdy reszta rośliny wygląda zdrowo. Objawy fytoftorozy mogą wystąpić w szczytowych częściach pędów. Możliwe jest również zaatakowanie całej rośliny, co prowadzi do jej zamarcia. W takich wypadkach grzyb przerasta tkanki przewodzące od korzeni do pędów. Powoduje to ograniczenie możliwości pobierania wody, roślina jest zatem odwodniona, wskutek czego pędy żółkną, brązowieją i obumierają. Rozwój choroby jest bardzo szybki, dlatego kluczem w jej zwalczaniu jest szybkie zauważenie pierwszych objawów i interwencja. W tym wypadku konieczne jest wykonanie oprysków, a także odkażenie gleby oraz wszelkich sprzętów, które miały styczność z chorą rośliną (np. sekatory, podstawki). Zainfekowane rośliny należy usunąć, razem z resztkami tkanek.

Dlaczego na korze tui są białe łaty?

Jeżeli na korze tui widoczna są białe łaty, najprawdopodobniej cierpi ona na chorobę grzybową – opieńkową zgniliznę korzeni tui. Schorzenie to, określane również jako armillarioza, powodowane jest przez grzyby z rodzaju opieńka (Armillaria). Pierwsze objawy chorobowe są mało specyficzne – łuski żywotnika matowieją, żółkną i brązowieją.

Na rozwój choroby najbardziej podatne są rośliny młode, uszkodzone i osłabione, a także takie utrzymywane w niesprzyjających warunkach.

Początkowo grzybnia rozwija się w tkankach rośliny powodując nieznaczne opóźnienie rozwoju pędów i liści, dopiero w kolejnych fazach rozwoju choroby widoczne są bardziej zaawansowane objawy, takie jak matowe i żółte łuski. Z biegiem czasu, na powierzchni kory oraz na drewnie uwidaczniają się duże białe plamy - są to płaty rozwijającej się grzybni. Kora u nasady pędów brązowieje i pęka, odsłaniając drewno. W skrajnych przypadkach może dość do obumarcia całych roślin.

Zwalczanie opieńkowej zgnilizny korzeni polega przede wszystkim na wzmacnianiu drzew zdrowych, co pozwala uniknąć rozwoju choroby. Konieczne jest także usunięcie zainfekowanych krzewów. Ze względy na wysoką odporność opieniek, nie zaleca się sadzić tui w miejscach roślin usuniętych.

Kiedy pryskać na grzyba w tujach?

Na rynku dostępne są różnorodne środki grzybobójcze dedykowane tujom. Różnią się one substancjami czynnymi i spektrum działania.

Opryski tui fungicydami należy wykonywać interwencyjnie – w momencie zauważenia pierwszych objawów choroby. Możliwe jest także wykonywanie oprysków profilaktycznych – gdy krzewy są bardziej narażone na rozwój choroby, lub gdy choroba występowała w okolicy. W wypadku niektórych chorób, np. fytoftorozy, konieczne jest także odkażanie podłoża specjalnymi środkami grzybobójczymi, co pozwala na eliminację patogenu z otoczenia.

Dostępne na ryku środki stosuje się w następujący sposób

1) Podlewanie

Polega na podlaniu podłoża, w którym rośnie roślina roztworem fungicydu. Podlewa się młode rośliny, w szkółkach, ale także po posadzeniu. Zabieg ten stosuje się także u roślin starszych. Podlewa się zapobiegawczo lub w celu zwalczenia choroby.

Podlewanie jest także często stosowane do odkażenia podłoża, w celu niszczenia grzybni i form przetrwalnikowych zarazka.

2) Opryskiwanie

Oprysk wykonuje się zazwyczaj roztworem fungicydu profilaktycznie lub interwencyjnie. Profilaktyczne zabiegi wykonuje się zazwyczaj wczesną wiosną, kiedy osłabione po zimie rośliny wymagają szczególnej ochrony. Z kolei opryski interwencyjne wykonuje się jak najszybciej po zauważeniu objawów choroby.

Jakie szkody mogą wywołać choroby grzybowe w tujach?

Choroby grzybowe atakują częściej rośliny osłabione, uszkodzone, poddane działaniu stresu (np. po przesadzeniu), a także młode, nawet w trakcie kiełkowania. Częściej chorują także rośliny rosnące z nieodpowiednich warunkach, zwłaszcza braku światła i wysokiej wilgotności.

Rośliny zainfekowane chorobotwórczymi grzybami charakteryzują się spowolnionym i upośledzonym wzrostem. Dzieje się tak, ponieważ grzyb rozwija się na i w tkankach roślinnych, często ograniczając lub uniemożliwiając transport substancji w żywotniku. Skutkuje to właśnie osłabieniem wzrostu, a także zmianami w wyglądzie rośliny związanymi z rozwojem grzyba.

Wśród wspomnianych zmian najczęściej notuje się:

- żółknięcie liści i pędów,

- zmiana zabarwienia rośliny,

- pojawianie się na powierzchni rośliny plam zmienionego koloru (np. wodniste, a następnie brązowe plamy w przebiegu szarej pleśni),

- brązowienie liści i pędów,

- obumieranie poszczególnych części rośliny – liści, pędów, gałęzi.

Opisane powyżej zmiany prowadzić mogą do obumarcia rośliny lub jej części (np. wierzchołka).

Chorobotwórcze zmiany mogą także dotyczyć zdrewniałych części rośliny, począwszy od rozwoju grzybów w tkankach przewodzących lub wnikania do nich strzępek grzybni. Często dochodzi także do pękania kory lub usychania, a także gnicia korzeni.

Chorobotwórcze grzyby często atakują nie tylko tuje, ale również inne podatne rośliny. Na przykład, grzyby odpowiedzialne za rozwój szarej pleśni mogą atakować szereg różnych gatunków roślin – od żywotników, przez truskawki, a nawet kapustę i róże. Dlatego rozwój chorób grzybowych może niekorzystnie wpłynąć nie tylko na wygląd tujowego żywopłotu, ale także znacząco ograniczyć plony w warzywniku.

Ponadto, patogenne grzyby tworzą formy przetrwalnikowe, które mogą przetrwać w podłożu nawet wiele lat i wykiełkować, gdy natrafią na odpowiedniego żywiciela. Dlatego nawet usunięcie chorych krzewów może nie być wystarczającym rozwiązaniem – często zaleca się dezynfekcję podłoża oraz odczekanie kilku lat przed ponownym posadzeniem tui na danym stanowisku.

Choroby grzybowe tui — jakie choroby najczęściej atakują tuje

Tuje, mimo wysokiej odporności, podatne są na szereg chorób grzybowych. Ryzyko rozwoju tych chorób rośnie gdy mamy do czynienia z niekorzystnymi warunkami klimatyczno – glebowymi, a także z roślinami słabymi lub uszkodzonymi.

Do najczęściej występujących chorób grzybowych tui należą:

1) Fuzarioza

- powodowana przez Fusarium avenaceum,

- w miejscu wniknięcia grzyba widoczne nieznaczne przewężenie pędu,

- następnie brązowienie i brunatnienie tkanek rośliny,

- na porażonych pędach widoczne skupiska pomarańczowych zarodników grzyba.

2) Obrączkowa plamistość pędów

- powodowana przez Pestalotiopsis funerea,

- głównie dotyka tui odmiany Smaragd,

- żółknięcie i brązowienie wierzchołków pędów,

- na pędach widoczne rozszerzające się, brązowe, soczewkowate plamy.

3) Plamistość łusek

- powodowana przez Didymascella thujina,

- objawy widoczne latem,

- na pędach i łuskach widoczne żółte plamy,

- plamy z czasem zlewają się i zmieniają barwę na brązową,

- na powierzchni plam widoczne czarne zarodniki grzyba.

4) Zamieranie wierzchołków pędów

- powodowane przez Kabatina thujae,

- początkowo wierzchołki pędów brązowieją,

- na porażonych tkankach rozwija się zgnilizna w kierunku dołu pędów,

- tkanki te szarzeją i pojawiają się na nich ciemne skupienia zarodników grzyba.

5) Fytoftoroza

- powodowana przez Phytophtora citricola,

- rozwój plam zgnilizny u podstaw pędu i korzeni,

- może dotyczyć całego krzewu, ale również pojedynczych pędów,

- konieczne spalenie zainfekowanych roślin.

6) Opieńkowa zgnilizna korzeni

- powodowana przez opieńki,

- początkowo dochodzi tylko do słabo widocznego spowolnienia wzrostu roślin,

- następnie widoczne jest żółknięcie igieł, utrata ich połysku,

- kora przy podstawie pęka, odsłaniając drewno,

- widoczne są białe plamy grzybni,

- prowadzi do zamierania roślin, grzybnia długo pozostaje w glebie.

7) Szara pleśń

- powodowana przez Botrytis cinerea,

- początkowo na roślinie widoczne są wodniste plamy,

- następnie plamy ciemnieją, stają się brązowe,

- w wysokiej wilgotności na plamach rozwija się szary nalot zarodników pleśni,

- na chorobę podatne są właściwie wszystkie rośliny. Zwalczanie chorób grzybowych tui polega przede wszystkim na usuwaniu porażonych fragmentów lub całych roślin, a także zapewnianie żywotnikom optymalnych warunków rozwoju – dostatecznej ekspozycji na słońce, a także unikanie nadmiernej wilgotności. Po eliminacji zakażonych roślin konieczne jest także odkażenie podłoża oraz wszelkich sprzętów używanych do pielęgnacji porażonych roślin.

Nasze rekomendację preparatów, dzięki którym można powstrzymać choroby grzybowe:

1. Fytoftoroza - Najlepsze fungicydy na tę chorobę to Magnicur Energy, Proplant 722 SL lub Scorpion 325 SC. Rośliny z początkowymi objawami choroby oraz wszystkie rośliny rosnące w pobliżu należy zapobiegawczo opryskać i podlać preparatem biologicznym Polyversum WP.
2. Fuzarioza –  Pomóc może kilkukrotny oprysk zarażonych i sąsiadujących z nimi tui fungicydem Proplant 722 SL.
3. Zamieranie pędów (rak pędów) – Wszystkie zarażone części rośliny należy wyciąć i usunąć z ogrodu, zapewniając optymalne warunki rozwoju, a tuje opryskać fungicydem Saprol lub Scorpion 325 SC.
4. Szara pleśń – Porażone części roślin należy usunąć, a roślinę opryskać kilkukrotnie fungicydem Signum 33 WG lub Switch 62,5 WG. Pomocny może też być preparat naturalny Polyversum WP.
5. Plamistość igieł –  Warto wtedy opryskać roślinę fungicydem Scoprion 325 SC