Skracanie zbóż regulatorami wzrostu w uprawie zbóż ozimych

Stanowi obecnie jeden z najważniejszych zabiegów agrotechnicznych. Proces ten opiera się głównie na wykorzystaniu regulatorów wzrostu (nazywanych retardantami), a przeciwdziała problemowi wylegania zbóż i korzystnie stymuluje procesy korzeniowe. Aby zabieg ten przyniósł pożądane efekty, kluczową kwestią jest wybór odpowiedniego terminu. Kiedy przystąpić do skracania zbóż oraz jakie korzyści to ze sobą niesie?

 

Kiedy przeprowadzać zabieg skracania zbóż? W jakim okresie skracać zboże?

 

Optymalnym momentem wykorzystania regulatorów wzrostu jest faza pierwszego kolanka, czyli BBCH 31. Wówczas nowopowstałe, pierwsze międzywęźla zaczynają się szybko wydłużać, a ich skrócenie wpływa korzystnie na pogrubienie podstawy źdźbła, a tym samym na wzmocnienie konstrukcji całej rośliny. Zastosowany w tej fazie zabieg stymuluje również rozwój systemu korzeniowego, a także powoduje trwałe ograniczenie wysokości zbóż. Jak więc trafnie oszacować ten czas?

 

W tym celu należy wybrać kilka krzewiących się roślin oraz w pierwszej kolejności wyodrębnić pędy główne spośród bocznych. Następnie za pomocą ostrego nożyka przeciąć je wzdłuż źdźbła oraz sprawdzić położenie kolanka względem węzła krzewienia rośliny. Jeśli jest ono wyczuwalne w palcach oraz znajduje się w odległości minimum 1 centymetra powyżej węzła, to jest to odpowiedni moment na przeprowadzenie zabiegu.

 

Zdarzają się jednak sytuacje, gdy rolnik musi zdecydować się na drugi etap regulacji wzrostu. Dzieje się tak najczęściej w przypadku odmian, które są podatne na wyleganie lub w sytuacji, gdy na plantacji stosowane jest intensywnie nawożenie azotowe. Kolejna regulacja ma na celu skrócenie oraz wzmocnienie dokłosia, a dotyczy najczęściej pszenicy lub jęczmienia ozimego. Na szczęście, ocena konieczności przeprowadzenia drugiego zabiegu nie jest tak skomplikowana, jak w pierwszym przypadku. Drugi termin regulacji przypada bowiem na fazę BBCH 39, czyli fazę liścia flagowego, w trakcie której z łatwością można ocenić czy jest on w pełni rozwinięty.

 

Retardanty

Niektóre retardanty skracają, inne natomiast pogrubiają źdźbła. Do regulatorów wzrostu roślin zaliczają się wszystkie antygibereliny np. chlorek chloromekwatu, trineksapak etylu czy etefon. Wymienione przykłady retardantów wpływają korzystnie na krzewienie, a także prowadzą do zwiększenia liczby źdźbeł kłosonośnych. W wyniku ich zastosowania dochodzi do wzrostu korzeni, ale co najważniejsze, za sprawą zwiększonej średnicy i grubości ścianek źdźbła, do skutecznej ochrony przed wyleganiem.

 

W sprzedaży dostępnych jest szereg substancji przeznaczonych do skracania zbóż, a każda z nich odznacza się innymi właściwościami, zwłaszcza w aspekcie temperatury czy nasłonecznienie dla efektywnego działania. Każdy z regulatorów może skracać roślinę w inny sposób i jednocześnie wymagać innych warunków.

 

Jakie korzyści niesie skracanie zbóż? Czy warto skracać zboże?

 

Jak zostało wspomniane we wstępie, stosowanie regulatorów wzrostu w głównej mierze przyczynia się do zapobiegania wylegania zbóż. Przyczynami tego zjawiska mogą być m.in. zbyt wysoka obsada roślin na m2, intensywne nawożenie azotem czy też niekorzystne warunki atmosferyczne w okresie wegetacji. Mocne wiatry czy gwałtowne opady deszczu mogą sprawiać, że niewłaściwie skrócone zboża z łatwością będą się kładły i wylegały. Dodatkowo odpowiednio dobrane retardanty wpływają korzystnie na przyrost korzeni czyli poprawiają rozkrzewianie zbóż,  oraz usztywniają łodygę, w efekcie czego roślina jest mocno osadzona w glebie.

Skracanie zbóż za pomocą regulatorów wzrostu to sposób na stworzenie idealnej bazy do rozwoju i wzrostu roślin. Kluczowa w tym aspekcie jest jednak rzetelna ocena fazy rozwojowej.

Pszenica ozima (temperatura zabiegu: 5-15 °C)

BBCH 25-39 (od pełni kwitnienia do końca fazy liścia flagowego)

MODDUS 250 EC

(trineksapak etylu – 250 g/l)

Dawkowanie Moddus 250 EC: 0,3-0,4 l/ha.

STIFF NT 250 EC

(trineksapak etylu - 250 g/l)

Dawkowanie Stiff NT 250 EC: 0,3-0,4 l/ha.

MEDAX MAX

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg)

Dawkowanie Medax Max: 0,4-0,5 kg/ha.

STABILAN 750 SL

(chlorek chloromekwatu - 750 g/l )

Dawkowanie Stabilan 750 SL: 0,5-2 l/ha.

ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie Antywylegacz Płynny 725 SL: 0,5-2 l/ha.

MODDUS 250 EC + ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(trineksapak etylu – 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Moddus 250 EC + 0,5 l/ha Antywylegacz Płynny 725 SL.

STIFF NT 250 EC + ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(trineksapak etylu – 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Stiff NT 250 EC + 0,5 l/ha Antywylegacz Płynny 725 SL.

BBCH 30-49 (od strzelania w źdźbło do fazy pojawienia się pierwszych ości)

MEPIK 300 SL 

(chlorek mepikwatu - 300 g/l)

Dawkowanie Mepik 300 SL: 0,8-1,3 l/ha.

CERONE 480 SL

(etefon - 480 g/l)

Dawkowanie Cerone 480 SL: 0,5-0,75 l/ha.

MEPIK 300 SL + CERONE 480 SL

(chlorek mepikwatu - 300 g/l + etefon - 480 g/l)

Dawkowanie: 0,4 l/ha Mepik 200 SL + 0,4 l/ha Cerone 480 SL.

Pszenżyto ozime i żyto ozime (temperatura zabiegu: 5-15 °C)

BBCH 29-32 (od końca krzewienia do drugiego kolanka)

MEDAX MAX

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg)

Dawkowanie Medax Max: 0,5 kg/ha.

BBCH 29-39 (od końca krzewienia do końca fazy liścia flagowego)

MEDAX MAX

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg)

Dawkowanie Medax Max: 0,5-0,7 kg/ha.

STIFF NT 250 EC

(trineksapak etylu - 250 g/l)

Dawkowanie Stiff NT 250 EC: 0,4 l/ha.

MODDUS 250 EC

(trineksapak etylu – 250 g/l)

Dawkowanie Moddus 250 EC: 0,4 l/ha.

BBCH 30-49 (od strzelania w źdźbło do pojawienia się pierwszych ości)

MEPIK 300 SL 

(chlorek mepikwatu - 300 g/l)

Dawkowanie Mepik 300 SL: 0,9-1,3 l/ha.

CERONE 480 SL

(etefon - 480 g/l)

Dawkowanie Cerone 480 SL: 1 l/ha.

KOREKT 510 SL

(etefon – 510 g/l)

Dawkowanie Korekt 510 SL: 0,75-0,95 l/ha.

STABILAN 750 SL

(chlorek chloromekwatu - 750 g/l )

Dawkowanie Stabilan 750 SL: 1,5-2 l/ha.

ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie Antywylegacz Płynny 725 SL: 2 l/ha.

MEDAX MAX + STABILAN 750 SL

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg + chlorek chloromekwatu - 750 g/l)

Dawkowanie: 0,4 kg/ha Medax Max + 0,5-1 l/ha Stabilan 750 SL.

MEDAX MAX + ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg + chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie: 0,4 kg/ha Medax Max + 0,5-1 l/ha Antywylegacz Płynny 725 SL.

STIFF NT 250 EC + STABILAN 750 SL

(trineksapak etylu - 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 750 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Stiff NT 250 EC + 0,5-1 l/ha Stabilan 750 SL.

STIFF NT 250 EC + ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(trineksapak etylu - 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Stiff NT 250 EC + 0,5-1 l/ha Antywylegacz Płynny 725 SL.

MODDUS 250 EC + STABILAN 750 SL

(trineksapak etylu – 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 750 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Moddus 250 EC + 0,5-1 l/ha Stabilan 750 SL. 

MODDUS 250 EC + ANTYWYLEGACZ PŁYNNY 725 SL

(trineksapak etylu – 250 g/l + chlorek chloromekwatu - 725 g/l)

Dawkowanie: 0,3 l/ha Moddus 250 EC + 0,5-1 l/ha Antywylegacz Płynny 725 SL.

CERONE 480 SL + MEPIK 300 SL 

(etefon - 480 g/l + chlorek mepikwatu - 300 g/l)

Dawkowanie: 0,4 l/ha Cerone 480 SL + 0,4 l/ha Mepik 300 SL.

KOREKT 510 SL + MEPIK 300 SL 

(etefon – 510 g/l + chlorek mepikwatu - 300 g/l)

Dawkowanie: 0,4 l/ha Korekt 510 SL + 0,4 l/ha Mepik 300 SL.

Jęczmień ozimy (temperatura zabiegu: 5-15 °C)

BBCH 29-32 (od końca krzewienia do drugiego kolanka)

MEDAX MAX

(proheksadion wapnia - 50 g/kg, trineksapak etylu - 75 g/kg)

Dawkowanie Medax Max: 0,75 kg/ha.

BBCH 30-32 (od początku wzrostu źdźbła do fazy drugiego kolanka)

MODDUS 250 EC

(trineksapak etylu – 250 g/l)

Dawkowanie Moddus 250 EC: 0,4 l/ha.

STIFF NT 250 EC

(trineksapak etylu - 250 g/l)

Dawkowanie Stiff NT 250 EC: 0,4 l/ha.

BBCH 32-39 (od drugiego kolanka do fazy rozwiniętego liścia flagowego)

CERONE 480 SL

(etefon - 480 g/l)

Dawkowanie Cerone 480 SL: 1,5 l/ha.