Najczęściej występujące chwasty w polu?

Chwasty, to rośliny, które ze względu na dużą zdolność do rozprzestrzeniania się stanowią poważny i uciążliwy problem dla każdego rolnika. Chociaż nie wszystkie są szkodliwe, to wiele z nich zabiera niezbędne substancje do prawidłowego rozwoju roślin uprawnych, a także nie wyglądają estetycznie. W celu skutecznego usuwania chwastów należy w pierwszej kolejności je rozpoznać, a następnie wybrać najskuteczniejszą metodę zwalczania.

Chwasty w rolnictwie – atlas chwastów. Jakie chwasty rosną w polu?

Wyka ptasia - to grupa roślin często rosnących na glebach lekkich i ubogich w azot. Ich korzenie są palowe i rozgałęzione, sięgające nawet do 100 cm w głąb gleby. Obecność tych chwastów nie uznaje się za wysoce szkodliwą, jednak wabią zapylacze i utrudniają organizację ochrony środkami chemicznymi.

Włośnica zielona - roślina o jasnozielonych liściach, która jest uciążliwym chwastem, ponieważ jej rosnące w gęstych kępach liście utrudniają uprawę roślin uprawnych, pochłaniając dostępne światło i składniki odżywcze.

Tasznik pospolity – odporny nawet na skrajne warunki pogodowe. Jest powszechnie występującym chwastem, który szybko się rozprzestrzenia i może powodować duże szkody, dlatego trzeba jak najszybciej go wyeliminować. Dużą skuteczność w jego zwalczaniu wykazują herbicydy.

Wiechlina roczna - charakteryzuje się drobnymi, jasnozielonymi liśćmi i kosmatymi kłosami z kwiatami. Jej nasiona łatwo się rozprzestrzeniają, co sprawia, że może stanowić uciążliwy problem.

Powój polny – posiada rozbudowany system korzeniowy, co sprawia, że jest trudny do eliminacji, a także utrudnia rozwój innym roślinom uprawnym.

Perz właściwy – powszechnie występujący i trudny do zwalczenia. Charakteryzuje się bardzo dużą ekspansywnością. Pozbawia rośliny uprawne wody oraz dostępu do światła.

Palusznik krwawy - najlepiej czuje się w zaniedbanych ogrodach oraz uprawach rolnych. Preferuje głównie podłoża ubogie w składniki odżywcze, o znacznej przepuszczalności i niskim pH oraz miejsca solidnie nasłonecznionych. W przypadkach dużego rozrostu stosuje się oprysk z preparatem chemicznym.

Ostrożeń polny - groźny chwast wszystkich typów upraw na różnych glebach. Rozmnaża się na różne sposoby – kiełkuje z nasion, jak i z pączków wegetatywnych na organach podziemnych, czy przez podział kłączy i rozłogów.

Owies głuchy – bardzo pospolity i groźny chwast w Polsce. Wytwarza długowieczne nasiona i ma zdolność do kiełkowania z różnych poziomów głębokości. Ponadto nie ma możliwości jego chemicznego zwalczania w owsie siewnym.

Jaskier polny - najlepiej rozwija się w glebach o wapiennym i gliniastym charakterze. Charakteryzuje się żółtymi kwiatami, a na polu uprawnym najczęściej pojawia się w wyniku zastosowania przez rolników złej jakości materiału siewnego, gdzie znajdują się jego nasiona.

Chwastnica jednostronna – jest szczególnie niebezpieczna dla upraw wysiewanych, np. rośliny okopowe, głównie ze względu na dużą konkurencyjność o wodę i składniki odżywcze gleby. Jednak nie jest trudna do zwalczenia, ponieważ oprysk herbicydami pozwala skutecznie ją wyeliminować.

Stulisz lekarski – jest zaliczany do jednego z najbardziej niebezpiecznych chwastów, ponieważ zawiera substancje silnie trujące. Natomiast nie jest rośliną o dużej skali rozprzestrzeniania.

Przetacznik rolny – najlepiej rozwija się w glebach żyznych o niskim zakwaszeniu. Jest rośliną mocno rozgałęzioną dorastająca do 30 cm. Może stanowić duże zagrożenie dla roślin uprawnych jeśli będzie miał zbyt dużą swobodę rozrostu. Zwalczanie metodami mechanicznymi nie jest skuteczne, dlatego zaleca się oprysk za pomocą właściwie dobranych herbicydów.

Najtrudniejsze chwasty do zwalczenia w polu

Chwasty nigdy nie są pożądane na polach uprawnych, jednak niektóre z nich są szczególnie uciążliwe oraz trudne do zwalczenia.

W uprawach za szczególnie niebezpieczne uznaje się chwasty dwuliścienne takie jak:

• chaber bławatek,
• dymnica pospolita,
• gwiazdnica pospolita,
• jasnota purpurowa,
• mak polny,
• maruna bezwonna,
• niezapominajka polna,
• ostrożeń polny,
• poziewnik szorstki,
• szarłat szorstki,
• bodziszki,
• przetaczniki
• tasznik pospolity.

Wiele z nich wykazuje zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania, a także odporność na wiele substancji chemicznych. W dodatku na skutek długiego stosowania tych samych substancji do zwalczania chwastów mogą być one coraz mniej skuteczne. Z tego powodu warto stosować opryski zawierające różne grupy substancji chemicznych, a także w miarę możliwości ograniczyć liczbę tych zabiegów. Najskuteczniejsza metoda zwalczania to wybranie właściwego oprysku do konkretnego gatunku chwastów.

Jakie chwasty występują w Polsce?

W Polsce występuje wiele gatunków chwastów, zarówno w uprawach rolnych, jak i na obszarach naturalnych. Jedne są bardzo szkodliwe dla upraw i trzeba je jak najszybciej zwalczać, z kolei inne nie stanowią dużego zagrożenia i trzeba jedynie kontrolować ich rozprzestrzenianie. Są również chwasty, które ludzie hodują jako element dekoracyjny. Do jednego z najczęściej występujących chwastów w Polsce można zaliczyć np. tobołek polny. Charakteryzuje się delikatnymi białymi kwiatami i ma bardzo dużą zdolność do rozprzestrzeniania się, między innymi dlatego występuje na terenie całej Polski. Innym często występującym chwastem jest oset pnący, który wyróżnia się kępami fioletowych pachnących główek kwiatowych, a także wąskimi, skręconymi i ostrymi liśćmi.

Do innych często występujących chwatów można zaliczyć:

• szczaw szerokolistny,
• perz właściwy,
• pokrzywa,
• gwiazdnica pospolita,
• fiołek polny,
• przetacznik polny,
• tasznik pospolity,
• wiele gatunków chwastów dwuliściennych i jednoliściennych.

Miotła zbożowa

Jest chwastem, który stanowi duży problem, ponieważ może rosnąc w każdych nawet najtrudniejszych warunkach, w dodatku jest odporny na wiele herbicydów. Zaczyna kwitnąć od jesieni, nawet w niskich temperaturach. Rozprzestrzenia się bardzo szybko, jedna roślina może średnio wyprodukować nawet 2 tys. nasion, dlatego ważne jest, aby ją szybko rozpoznać i zwalczyć. Osiąga wysokość od 50 do nawet 150 cm, ma wiązkowe stosunkowo krótkie, ale gęste korzenie. Źdźbło bez rozgałęzień i stosunkowo wąskie liście, okrągłe, nagie, z małym zaostrzonym i postrzępionym języczkiem. Najlepiej rozpoznać ten chwast już na etapie kiełkowania, ponieważ żywotność nasion w glebie wynosi nawet 7 lat. Wykazuje bardzo dużą konkurencyjność, odbierając innym rośliną cenne składziki odżywcze oraz wodę. Środki mechaniczne nie są skuteczne, dlatego najlepiej zastosować szeroką paletę herbicydów na gatunki chwastów dwuliściennych, np.: flufenacet, chlorotoluron, pendimentalina i prosulfokarb.

Wyczyniec polny

Jest to chwast, który rośnie na terenie całego kraju, a najbardziej preferuje gleby ciężkie, zwięzłe i gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe i umiarkowanie wilgotne o znacznej zawartości wapnia, a także wysokim poziomie wody gruntowej. Kwitnie od maja do września i osiąga wysokość do 80 cm. Ma płaskie, podłużne liście z ostrymi brzegami. Natomiast kwiatostan jest walcowaty, ku obu końcom zwężający się w kłos pozorny. Pojedynczy wyczyniec potrafi wydać nawet do 400 ziarników, które mają zdolność kiełkowania nawet do 10 lat. Jego zwalczenie we wczesnej fazie rozwoju jest bardzo istotne, ponieważ wywiera on silny wpływ na inne rośliny uprawne, konkurując z nimi o wodę i składniki odżywcze zawarte w glebie, przez co powoduje duże straty. Najczęściej do jego zwalczania stosuje się takie substancje chemiczne jak:

• flufenacet,
• prosulfokarb,
• diflufenikan,
• pendimetalina,
• fenoksaprop-P etylowy,
• pinoksaden,
• mezosulfuron metylowy,
• chlorotoluron.

Przytulia czepna 

Jest rośliną jednoroczną, która osiąga długość nawet 1,5 metra. Chwast czepia się do innych roślin za pomocą haczykowatych włosków, przez co zakłóca ich rozwój. Posiada drobne białe lub zielonkawe kwiaty, które wyrastają w kątach okółków liściowych. Roślina kwitnie od czerwca do października, występuje w całej Polsce, jednak preferuje miejsca o glebach ciężkich i wilgotnych, o dużej zawartości azotu oraz na stanowiskach ruderalnych. Atakuje różne uprawy, ale do najczęstszych zalicza się zboża ozime, buraki, rzepak, len oraz warzywa. Najczęściej zwalcza się ją we wczesnej fazie wzrostu, należy zastosować odpowiednie herbicydy. Do zwalczania tego chwastu w różnych stadiach jego rozwoju polecane są środki zawierające amidosulfuron, fluroksypyr,, tritosulfuron, florasulam, czy chlopyralid. Jednak należy mieć na uwadze, że ograniczenie może stanowić graniczna temperatura stosowania środka, faza rozwoju rośliny chronionej lub okres karencji.

Jak zwalczać chwasty w polu?

W walce z chwastami na polach uprawnych istnieje wiele skutecznych metod i praktyk. Oto kilka przykładów jak z nimi walczyć.

Herbicydy. Stosowanie ich to jedna z najpopularniejszych metod zwalczania chwastów. Herbicydy są chemicznymi środkami, które eliminują chwasty, pozostawiając uprawy nietknięte. Ważne jest jednak odpowiednie dozowanie i terminowe stosowanie, aby uniknąć oporności chwastów na te środki.

Dobre praktyki uprawowe. Praktyki uprawowe, takie jak uprawa roli, orka, siew, i zbieranie resztek po zbiorach, pomagają w kontrolowaniu chwastów. Przykładowo, uprawa roli może zakryć chwasty, uniemożliwiając im dostęp do światła słonecznego.

Mieszanki uprawne. Niektóre mieszanki zawierają rośliny, które wytwarzają substancje hamujące wzrost chwastów. To może znacząco pomóc w ograniczeniu ich wpływu na pole.

Monitorowanie. Regularne monitorowanie pól uprawnych w celu identyfikacji chwastów i ich stadium rozwoju pozwala na skuteczniejsze działania w zakresie ich zwalczania.

Zwalczanie chwastów we wczesnej fazie kiełkowania. Zwalczanie chwastów we wczesnej fazie jest kluczowe, ponieważ młode rośliny chwastów są bardziej podatne na różne metody zwalczania, a w dodatku nie zdążyły jeszcze wyprodukować nasion.

Ochrona integrowana. Wdrożenie zintegrowanych strategii zwalczania chwastów, łączących różne metody, może skutecznie kontrolować populację chwastów.

Należy pamiętać, że skuteczne zwalczanie chwastów wymaga starannego planowania i dostosowania do warunków uprawy. Wdrażanie różnych strategii zwalczania może zapobiec oporności chwastów na herbicydy i utrzymać zdrowe i plenne uprawy.

Jakie są rodzaje chwastów w polu?

Zajmując się uprawą, można spotkać wiele rodzajów chwastów. Najczęstszy podział to:

Chwasty jednoliścienne

Do takich chwastów najczęściej zaliczane są głównie różnego rodzaju trawy. Najczęściej spotykanymi są miotła zbożowa i wyczyniec polny, które mogą wyrządzić wiele szkód i ciężko się ich pozbyć. Są one również często żywicielami dla patogenów i szkodników, które lubią przenosić się na uprawy. Są to rośliny jednoroczne lub wieloletnie i pojawiają się od wiosny do jesieni.

Chwasty dwuliścienne

Różnią się od chwastów jednoliściennych tym, że w czasie kiełkowanie posiadają dwa liścienie, a nie jeden. Łodyga jest zazwyczaj zielona i gęsto rozgałęziona. Do najczęściej występujących chwastów dwuliściennych zalicza się: mak polny, chaber bławatek, czy fiołek polny.

Chwasty nasienne

Charakteryzują się tym, że ich nasiona roznoszone są przez wiatr np. starzec zwyczajny.

Chwasty korzeniowe

Rozprzestrzeniają się za pomocą bardzo rozwiniętego systemu korzeniowego, np. podagrycznik pospolity.