Preparaty tworzące próchnicę

Próchnica jest najważniejszym składnikiem gleby. Średnia zawartość próchnicy w glebach Polski wynosi zaledwie ok. 1,5-2,0% i należy do najniższych w krajach UE. W dodatku w ostatnich latach obserwuje się spadek zawartości próchnicy. Szczególnie ubogie w próchnicę są gleby pasa nizin, wytworzone na piaskach i glinach polodowcowych, które zajmują blisko 80% powierzchni naszego kraju. Preparaty tworzące próchnicę mogą być wsparciem w odtworzeniu biologicznej aktywności i regeneracji gleb.

Co to jest próchnica w glebie?

W glebie dochodzi do mineralizacji i humifikacji resztek organicznych. Procesy te zachodzą równocześnie, włączając niektóre produkty mineralizacji do procesu humifikacji i na odwrót. Humifikacja prowadzi do akumulacji złożonych związków organicznych w postaci próchnicy, natomiast mineralizacja prowadzi do całkowitego przekształcenia związków organicznych w proste związki i składniki mineralne. Próchnica jest w stanie zmagazynować kilka razy więcej wody, niż sama waży (1% próchnicy potrafi zatrzymać ok. 160 t wody/1 ha), zwiększa pojemność sorpcyjną gleby oraz pozytywnie wpływa na stosunki wodne i aerację gleby, stwarzając doskonałe warunki dla roślin. Duża zawartość próchnicy w glebie sprzyja rozwojowi pożytecznych mikroorganizmów glebowych i utrudnia rozwój patogenów. Niska zawartość próchnicy w glebie powoduje, że gleby stają się zlewne i podatne na erozję wodną i wywiewanie. Próchnica obfituje w kwasy humusowe, enzymy i składniki odżywcze bogate w azot, fosfor, potas i mikroelementy oraz gromadzi związki węgla, zapobiegając uwalnianiu się CO2 do atmosfery.

Jak szybko zwiększyć zawartość próchnicy w glebie?

Zawartości próchnicy nie można zwiększyć z roku na rok, tak samo, jak nie da się przekroczyć maksymalnego jej poziomu dla poszczególnych typów gleb. Można natomiast skutecznie zadbać o to, żeby nie zubożyć gleby. Podstawą jest troska o właściwy płodozmian, regulacja pH gleby, ograniczenie zakwaszającego nawożenia mineralnego (szczególnie związkami azotu) oraz prawidłowa agrotechnika. Z pól powinien być zbierany jedynie plon główny, natomiast wszelkie resztki pożniwne (zwłaszcza słoma) powinny wrócić do gleby w celu odbudowania jej produktywności. Humifikacji sprzyja wyższy stosunek węgla do azotu oraz duża zawartość lignin, którą ma słoma zbóż oraz zrębki drzew liściastych. Chemizacja rolnictwa przyniosła zaburzenie równowagi biologicznej w glebach, dlatego proces humifikacji muszą wspomagać preparaty zawierające kwasy humusowe oraz środki wspierające rozwój promieniowców, grzybów i innych organizmów biorących udział w tworzeniu próchnicy.

Co zrobić, żeby ziemia była próchnicza?

Resztki pożniwne, a zwłaszcza słoma zbóż pozostawione na polu ulegają rozkładowi. Około 75-80% materii organicznej ulega mineralizacji, a 20-25% humifikacji. Mineralizacja, za którą są odpowiedzialne bakterie, prowadzi do szybkiej przemiany związków organicznych w proste związki mineralne, które mogą łatwo ulec utlenieniu lub wypłukaniu. Humifikacja polega na powolnej przemianie materii organicznej w złożone związki organiczne, tworzące próchnicę. Udział w tym mają promieniowce, dżdżownice i przede wszystkim grzyby. Korzystny wpływ na akumulację próchnicy ma odpowiednie rozdrobnienie i równomierne rozprowadzenie na polu materii organicznej, duża zawartość ligniny, wysoki stosunek C/N oraz odczyn gleby zbliżony do obojętnego. Błędem jest stosowanie bezpośrednio na słomę azotu, który zakwasza glebę i zamiast humifikacji prowadzi do szybkiej mineralizacji materii organicznej i utraty azotu. Zamiast tego lepiej stosować odkwaszające wapno węglanowe lub dolomit. Można też skorzystać z biologicznych użyźniaczy gleby.

Dlaczego warto stosować preparaty tworzące próchnicę?

Preparaty tworzące próchnicę naprawiają skutki wieloletniego przekonania, że najważniejsze są plony, które zapewni wysokie nawożenie mineralne i środki ochrony roślin. Za żyzność gleb, dostarczanie niezbędnych składników pokarmowych oraz zdrowotność roślin odpowiada bogaty świat mikroorganizmów glebowych, a nie chemia rolnicza. Nowoczesne preparaty tworzące próchnicę mają za zadanie zapobiegać utracie próchnicy i zniwelować jej niedostatek w glebie. Poprawiają właściwości fizykochemiczne gleb, zwiększając dostęp roztworów wodnych i powietrza do korzeni roślin. Wytworzona dzięki nim próchnica stabilizuje składniki pochodzące z nawożenia mineralnego, zapobiega ich wypłukiwaniu i zwiększa ich efektywność. Gleba wzbogacona o próchnicę i kwasy humusowe jest łatwiejsza w uprawie, co obniża koszty produkcji. Próchnica dłużej utrzymuje wilgoć w glebie, co jest szczególnie ważne przy powtarzających się suszach. Zwiększanie zawartości próchnicy w glebie zapobiega stepowieniu (obserwowanemu w centralnej Polsce) i ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery.

Środki tworzące próchnicę w sklepie internetowym dlaroslin.pl

W ofercie internetowego sklepu dlaroslin.pl można znaleźć szereg preparatów, które wpływają na przyrost próchnicy. Ponieważ często humifikacja jest mylona z mineralizacją, warto wiedzieć, jaki cel chcemy osiągnąć, stosując dany środek. Humifikacja prowadzi do tworzenia próchnicy, a mineralizacja przekształca materię organiczną w proste związki i składniki mineralne, które nieprzyswojone przez rośliny mogą ulegać wypłukaniu lub utlenieniu. Do środków tworzących próchnicę należą przede wszystkim preparaty zawierające promieniowce (Actinomycetales) i grzyby saprofityczne, które wyspecjalizowały się w rozkładzie lignin. Alternatywą dla nich mogą być biopreparaty zawierające dużą koncentrację kwasów humusowych, które poprawiają pojemność wodną i strukturę gleb, przekształcają składniki pokarmowe w formy przyswajalne dla roślin oraz odbudowują świat pożytecznych mikroorganizmów glebowych. Preparaty te są przeważnie produkowane z leonardytów pozyskiwanych w kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego i zawierają do 90% kwasów humusowych o bardzo wysokiej aktywności.

W jaki sposób działają preparaty tworzące próchnicę?

Próchnica stanowi większość materii organicznej w glebie. Proces jej tworzenia, czyli humifikacja, jest bardziej złożony i czasochłonny niż mineralizacja. Polega na rozkładzie obumarłej materii organicznej i stworzenia z produktów tego rozkładu nowych związków organicznych. Preparaty tworzące próchnicę dostarczają glebie duże ilości aktywnych kwasów humusowych i wzbogacają glebę o mikroorganizmy, które decydują o humifikacji materii organicznej, a nie o jej szybkiej mineralizacji. Powodują one rozkład celulozy i ligniny oraz tworzenie z produktów rozpadu nowych związków organicznych. Środki stosowane do zwiększenia zawartości próchnicy w glebie powinny też zapewnić stabilizację obojętnego odczynu pH gleby, który najbardziej sprzyja humifikacji. Ingerowanie w naturalne procesy biologiczne niesie ze sobą ryzyko wpływania na rozwój patogenów glebowych. W związku z tym preparaty te często zawierają pożyteczne bakterie lub grzyby (np. Trichoderma), które skutecznie zwalczają szkodliwe grzyby chorobotwórcze.

W jaki sposób w glebie powstaje próchnica?

Próchnica powstaje w wyniku biologicznego rozkładu resztek organicznych pochodzących od roślin i zwierząt. 1 cm warstwy próchnicy formuje się od 200 do 500 lat, natomiast szybko ulega degradacji. Pierwszym etapem procesu powstawania próchnicy może być rozdrobnienie resztek pożniwnych i zmieszanie ich z glebą przez dżdżownice. Mikroorganizmy glebowe najszybciej rozkładają cukry proste i białka w resztkach roślinnych. Rozkład celulozy budującej włókna i ściany komórkowe następuje pod wpływem enzymów produkowanych przez bakterie celulolityczne. Duży udział w rozkładzie materii organicznej mają promieniowce z rodzaju Streptomyces, ale za produkcję próchnicy w większości odpowiadają grzyby. Organizmy przetwarzające resztki organiczne w próchnicę preferują odczyn gleby zbliżony do obojętnego. W glebach zakwaszonych aktywizują się bakterie odpowiedzialne za mineralizację materiału organicznego i dochodzi do zubożenia poziomu próchniczego.