Materiał siewny 

Zgodnie z ustawą z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin do siewu można używać wyłącznie kwalifikowanego materiału siewnego lub nasion pochodzących z samozaopatrzenia siewnego. Materiał siewny danej odmiany jest własnością stacji hodowlanej i jest chroniony prawem. Nasiona takiej odmiany mogą być zebrane i ponownie wysiane w gospodarstwie tego samego rolnika po wniesieniu opłaty na rzecz hodowcy (tzw. odstępstwo rolne). Z opłaty są zwolnieni rolnicy dysponujący gruntami o powierzchni do 10 ha w przypadku ziemniaków i do 25 ha w przypadku innych roślin. Kwalifikowany materiał siewny sprzedawany jest w zaplombowanym opakowaniu z etykietą potwierdzającą stopnień kwalifikacji, spełnianie wymagań jakościowych i pochodzenie. To gwarancja plonowania i odpowiedniej zdrowotności roślin.

Materiał siewny dostępny w dlaroslin.pl

Wyróżnia się kilka stopni kwalifikacji materiału siewnego:

• PB III, PB II i B — elitarny materiał przed bazowy i bazowy, uzyskiwany przez hodowców z materiału matecznego w wyniku krzyżówek i selekcji (dostępny jedynie dla firm posiadających licencję na reprodukcję materiału siewnego);
• C1 - materiał z pierwszego rozmnożenia materiału bazowego (wzorcowego); 
• C2 - materiał z rozmnożenia materiału C1;
• C3 - materiał z rozmnożenia materiału C2.

Najwyższym stopniem kwalifikacji materiału siewnego, do jakiego mają dostęp rolnicy, jest stopień C1. Taki właśnie materiał siewny zapewnia dlaroslin.pl.

Odmiany rzepaku ozimego

Przy wyborze odmiany warto posłużyć się listą odmian zalecanych COBORU oraz zwrócić uwagę na:

• Rodzaj odmiany. Odmiany mieszańcowe charakteryzują się wyższymi plonami (zwłaszcza na lepszych glebach) i większą odpornością niż tańsze odmiany tradycyjne, które dają wyrównane plony w gorszych warunkach glebowo-klimatycznych.
• Zimotrwałość. Jest kluczowa tam, gdzie zimy są surowsze, czyli we wschodniej i północno-wschodniej części Polski.
• Plonowanie. Jest ono uzależnione od rodzaju gleby, dlatego przy wyborze odmiany warto kierować się tolerancją na warunki glebowe. Rzepak ozimy najlepiej udaje się na glebach I-III klasy o obojętnym odczynie pH. 
• Dostosowanie odmiany do przeznaczenia. Wysoka zawartość kwasu oleinowego będzie istotna przy uprawie rzepaku na olej jadalny, a zawartość białka i tłuszczów przy wykorzystaniu śrutu rzepakowej do karmienia zwierząt. Wysoka zawartość szkodliwych dla zdrowia glukozynolanów i kwasu erukowego nie przeszkadza jedynie w wykorzystaniu rzepaku do produkcji biopaliw.
• Odporność na choroby. Szczególnie ważna jest odporność na te choroby, które pojawiają się w okolicy.
• Możliwość uprawy w systemie Clearfield. Zapewnia on ochronę przed chwastami bez niekorzystnego wpływu herbicydów na rośliny.
• Odporność na wyleganie. Przeważnie zależy od wysokości roślin.

Odmiany kukurydzy

Opłacalność ekonomiczna uprawy kukurydzy zależy od wyboru odmiany najlepiej dostosowanej do przeznaczenia uprawy oraz warunków klimatyczno-glebowych regionu.

• Wczesność odmiany. Odmiany średnio późne i późne (FAO>250) są zalecane do uprawy tam, gdzie jest łagodniejszy klimat (południowa i południowo-zachodnia część Polski). W północnej części Polski i w obszarach podgórskich warunki klimatyczne nie pozwolą tym odmianom uzyskać odpowiedniej dojrzałości do zbioru.
• Plonowanie. Odmiany późniejsze, szczególnie uprawiane w łagodniejszym klimacie, dają wyższe plony ziarna niż odmiany wczesne. Odmiany wczesne dają większą pewność plonowania w chłodniejszym klimacie.
• Typ ziarna. Wyróżnia się dwa podstawowe typy ziarna, różniące się proporcjami pomiędzy warstwą szklistą i mączystą. Odmiany typu dent mają ziarniaki płaskie o większej zawartości bielma mączystego. Odmiany typu flint mają ziarniaki okrągłe z przewagą warstwy szklistej. Występują też odmiany pośrednie.
• Kierunek użytkowania. Do uprawy kukurydzy z przeznaczeniem na ziarno wybiera się najlepiej plonujące odmiany o niskiej liczbie FAO. Odmiana uprawiana na kiszonkę może w tym samym regionie mieć o miesiąc dłuższy okres wegetacji, ponieważ nie musi osiągnąć pełnej dojrzałości do zbioru ziarna. Na kiszonkę warto wybrać odmiany stay green o przedłużonej zieloności liści.

Odmiany zbóż ozimych

Pszenica ozima. Wybierając odmiany pszenicy ozimej, trzeba zwrócić uwagę na:

• dostosowanie do warunków klimatyczno-glebowych (lista odmian zalecanych COBORU), zimotrwałość i odporność na susze;
• klasę jakościową ziarna: E (elitarna odmiana chlebowa), A (jakościowa odmiana chlebowa), B (odmiana chlebowa), C (odmiana paszowa);
• parametry ziarna oraz jego wartość przemiałową i wypiekową;
• potencjał plonowania przy przeciętnym i wysokim poziomie agrotechniki;
• termin kłoszenia i zbioru;
• wysokość i odporność na wyleganie;
• odporność na podstawowe choroby zbóż.

Pszenżyto ozime. Przy wyborze odmian pszenżyta ozimego bardzo ważny jest wybór między odmianami tradycyjnymi (długosłomymi) i krótkosłomymi:

• odmiany tradycyjne lepiej plonują, tolerują gorsze stanowiska i niższy pH gleby, są bardziej zimotrwałe;
• odmiany krótkosłome słabiej plonują, wymagają lepszych gleb, są bardziej wrażliwe na temperatury, ale są odporne na susze, wyleganie i porastanie w kłosach.

Ponadto trzeba wziąć pod uwagę odporność na choroby i zastosowanie danej odmiany.

Żyto ozime. Przy wyborze odmiany warto wziąć pod uwagę:

• rodzaj odmiany (odmiany mieszańcowe zwykle lepiej plonują i dają lepszej jakości ziarno);
• przydatność do określonych celów;
• zalecany termin wysiewu i zbioru;
• odporność na wyleganie i choroby.

Jęczmień ozimy. Decydując się na uprawę jęczmienia ozimego mamy do wyboru jęczmień dwurzędowy i wielorzędowy. Warto sprawdzić zalecane przeznaczenie danej odmiany, wymagania glebowe, termin siewu, zimoodporność, poziom plonowania, odporność na choroby i wyleganie.

Odmiany zbóż jarych

Owies jary. W uprawie owsa jarego ważny jest wybór pomiędzy odmianami tradycyjnymi (oplewionymi) i nagimi, które różnią się plonowaniem oraz zawartością białka i tłuszczu. Owies oplewiony uprawia się głównie z myślą o paszy zielonej i mieszankach pastewnych. Ziarno owsa nagiego jest surowcem dla przemysłu spożywczego oraz służy jako pasza. Przy wyborze odmiany warto zwrócić uwagę na odporność na choroby, niedobory wody, wyleganie oraz osypywanie nasion.

Jęczmień jary. Jęczmień jary uprawiany jest na cele paszowe i browarne. Odmiany browarne mają większe wymagania glebowe od odmian paszowych i charakteryzują się niższą zawartością białka (maksymalnie 11%). Większa zawartość białka utrudnia proces produkcji słodu. Z kolei w odmianach paszowych duża zawartość białka jest zaletą. Przed wyborem odmiany warto porównać odporność na suszę, wyleganie i choroby.

Pszenica jara. Wybierając odmianę należy kierować się klasą jakości ziarna, zaleceniami COBORU oraz odpornością na suszę, wyleganie i choroby. Wśród odmian na uwagę zasługują odmiany ościste zalecane do uprawy w pobliżu lasów. 

Pszenżyto jare. Przy wyborze pszenżyta jarego ważna jest jego odporność na termin dojrzewania, odporność na wyleganie, porastanie ziarna w kłosach i odporność na podstawowe choroby.

Odmiany mieszanek pastwiskowych traw

Wybór mieszanki pastwiskowej traw zależy od przeznaczenia (wypas, użytki kośne, podsiew):

• na użytki kośne najlepsze są mieszanki z dużym udziałem traw wysokich oraz dodatkiem koniczyny czerwonej lub lucerny. W składzie mieszanki powinny się znajdować gatunki dobrze znoszące zmienne warunki pogodowe.
• na wypas nadają się mieszanki zawierające gatunki zadarniające powierzchnię, odporne na wydeptywanie i przygryzanie, które jednocześnie będą wyróżniać się dobrą strawnością i smakowitością dla wypasanych tam zwierząt.

Mieszanki pastwiskowe muszą uwzględniać także różnice warunków glebowo-wodnych:

• na słabych i suchych stanowiskach powinny dominować gatunki dobrze znoszące susze, skutecznie zadarniające powierzchnię oraz wzbogacające glebę o składniki pokarmowe.
• na glebach zasobnych, ale wilgotnych i ciężkich wymagane są gatunki dobrze znoszące okresowy nadmiar wody i zalewanie oraz dające duży plon zielonej masy o wysokich walorach pokarmowych.

Rośliny strączkowe i poplony

Poplony, czy raczej międzyplony, są ważnym elementem programów rolno-środowiskowych. Wybór roślin na poplon zależy od terminu siania oraz od przeznaczenia.

Wyróżniamy:

• poplon letni na zbiór jesienny i poplon ozimy na zbiór wiosenny,
• poplon przeznaczony na paszę i poplon na zielony nawóz.

Poplon musi mieć swoje odpowiednie miejsce w zmianowaniu. Na poplon nadają się rośliny szybko rosnące, konkurujące z chwastami, poprawiające strukturę gleby, zapobiegające utracie wody i wzbogacające glebę o cenne składniki pokarmowe. Poplon wysiany latem można przyorać jesienią lub pozostawić na polu przez całą zimę w postaci mulczu, który chroni glebę przed erozją i rozwojem chwastów. Szczególną rolę wśród roślin przeznaczonych na poplon mają rośliny bobowate (strączkowe). Poszczególne gatunki i odmiany roślin strączkowych mogą pełnić ważne funkcje jako:

• wartościowa pasza dla zwierząt;
• nawóz zielony wzbogacający glebę o azot i materię organiczną;
• rośliny fitosanitarne zapobiegające rozwojowi chwastów, chorób i szkodników;
• rośliny miododajne.