Jakie korzyści przynosi dokarmianie dolistne kukurydzy?

Dolistne dokarmianie kukurydzy opiera się na podaniu mikroelementów. Jednak możliwe jest także wykorzystanie tego sposobu do uzupełnienia niedoborów innych składników. Stosowanie dokarmiania dolistnego pozwala na szybkie dostarczenie roślinom brakujących składników, które są szybko przyswajane. Ponadto, dolistne dokarmianie może być połączone z zastosowaniem środków ochrony roślin, co umożliwia nie tylko precyzyjne i szybkie uzupełnienie niedoborów, ale także oszczędność czasu i pracy związanej z uprawą kukurydzy.

Co daje nawożenie dolistne kukurydzy?

Kukurydza jest rośliną, która charakteryzuje się ciepłolubnością i wysokimi wymaganiami glebowymi. Stąd też wynika konieczność dolistnego uzupełniania niedoborów. W porównaniu z nawożeniem doglebowym, dolistne dokarmianie umożliwia szybkie i precyzyjne uzupełnienie braków w łatwo i szybko przyswajalnej przez rośliny formie.

Nawożenie dolistne jest najbardziej efektywnym sposobem uzupełnienia roślin w makroelementy (azot, fosfor, potas, magnez, siarka), a także mikroelementy (cynk, bor, mangan i miedź). Zabieg ten może być wykonywany w okresie wegetacji, także jako doraźne uzupełnienie brakujących składników, jednak najlepsze efekty osiąga się stosując ten zabieg profilaktycznie. Taki sposób stosowania jest ważny, ponieważ początkowe fazy niedoborów mogą mieć przebieg ukryty, co oznacza, że nie można ich dostrzec gołym okiem. Ponadto, prawidłowa identyfikacja niedoborów mikro- i makroelementów bazując na podstawie zmian wyglądu roślin jest stosunkowo trudna – objawy mogą być do siebie zbliżone. Sytuację może dodatkowo skomplikować jednoczesne występowanie kilku niedoborów, dlatego prewencyjne dokarmienie dolistne jest bardzo ważne. Dolistne zastosowanie nawozów zakłada podawanie różnych substancji czynnych w formie wodnego roztworu, dzięki czemu są one szybko przyswajane przez kukurydzę.

Ten sposób dostarczania rosnącym roślinom mikro- i makroelementów przynosi wiele korzyści:

- szybkie działanie – roztwór nawozu trafia bezpośrednio na liście, skąd jest bezpośrednio asymilowany. Zastosowanie rękawa powietrznego podczas oprysku sprawia, że ciecz robocza trafia na spodnią stronę liści, z której jest bardzo dobrze wchłaniana,

- możliwość precyzyjnego dawkowania nawozu – zastosowanie roztworu umożliwia dokładne obliczenie dawki, dzięki czemu do roślin trafia tyle nawozu, ile jest konieczne,

- brak ryzyka wypłukania nawozu z gleby – nawóz jest przez rośliny wchłaniany bardzo szybko, nie trafia na glebę w postaci granulek, które mogą zostać wypłukane przez intensywne opady,

- zwiększenie przyswajalności stosowanego produktu – nawozy rozpuszczone w wodzie stanowią formułę najlepiej przyswajaną przez rośliny, ponieważ substancje aktywne znajdują się w roztworze,

- poprawa wzrostu roślin – uzupełnienie niedoborów kluczowych makro- i mikroelementów umożliwia roślinom pełne wykorzystanie potencjału wzrostowego,

- zwiększenie ilości i jakości plonów – dwukrotne dokarmienie dolistne, dopasowane do potrzeb kukurydzy, może przyczynić się do wzrostu plonów o 8-15%,

- wzmocnienie odporności roślin na niekorzystne warunki – dobrze odżywione rośliny są mniej podatne na uszkodzenia, a także lepiej radzą sobie ze stresem i chorobami,

- wsparcie rozwoju systemu korzeniowego – dostarczanie, między innymi fosforu, w dolistnej formie stymuluje rozwój korzeni, dzięki czemu zwiększy się efektywność pobierania substancji z gleby. Dolistne dokarmianie może być także połączone z zastosowaniem środków ochrony roślin. W ten sposób w jednej procedurze łączymy odżywienia upraw razem ze zwalczaniem lub profilaktyką chorób.

Kiedy stosować nawozy dolistne w kukurydzy?

Nawozy dolistne w kukurydzy najlepiej jest stosować prewencyjnie, ponieważ początkowe stadia niedoborów często negatywnie wpływają na rośliny, jednocześnie nie dając objawów widocznych gołym okiem. Ponadto, prawidłowa identyfikacja niedoborów, bazując tylko na zmianach wyglądu, jest niezwykle trudna, zwłaszcza, że jednocześnie mogą występować niedobory kilku pierwiastków. Z tej przyczyny, zazwyczaj przeprowadza się prewencyjne zabiegi dolistnego dokarmiania. Jednocześnie, nawożenie powinno być prowadzone w sposób zintegrowany. Dolistne dostarczanie składników pokarmowych powinno być prowadzone w sposób przemyślany, w oparciu o:

1. Analizę gleby.

Dobrym rozwiązaniem jest wykonanie szczegółowej analizy gleby, co pozwoli na poznanie jej dokładnej charakterystyki, związanej z jej zasobnością – zawartością makro- i mikroelementów, odczynem, a także zdolnością magazynowania wody i składników pokarmowych. Posiadając wspomniane informacje, możliwe jest zaplanowanie nawożenia z uwzględnieniem zasobów, którymi dysponujemy oraz wynikającymi z nich ograniczeń, takich jak:

- gleby lekkie, piaszczyste są podatne na wymywanie składników aktywnych,

- zbyt niskie pH gleby obniża skuteczność nawozów mineralnych,

- gleby ciężkie, gliniaste są mało przepuszczalne i minerały nie penetrują w głąb ziemi.

2. Potrzeby pokarmowe rośliny.

Kukurydza, w porównaniu do innych roślin uprawnych, charakteryzuje się stosunkowo wysokimi wymaganiami dotyczącymi makro- i mikroelementów. W przypadku niewystarczającego dostarczenie składników pokarmowych lub trudności w pobraniu ich z gleby, na kukurydzy widoczne są objawy niedoboru. Oprócz trzech, kluczowych dla roślin, pierwiastków – azotu, fosforu i potasu – kukurydza ma wysokie zapotrzebowanie na:

- magnez,

- siarkę,

- wapń,

- cynk,

- mangan,

- miedź,

- bor,

- molibden.

Spośród wymienionych, pierwsze trzy substancje do makroelementy, których podstawowym źródłem uzupełnienia jest nawożenie doglebowe, zazwyczaj przedsiewne. Jednakże, w przypadku stwierdzenia niedoborów w trakcie okresu wegetacji, makroelementy są też stosowane dolistnie. Zwłaszcza nawozy fosforowo-potasowe mogą być stosowane dolistnie, zwłaszcza w warunkach słabego ich pobierania z gleby, co ma miejsce wczesną wiosną lub w czasie suszy. Z kolei pozostałe wymienione pierwiastki zaliczane są do mikroelementów. Oznacza to, że ich ilości wymagane do prawidłowego funkcjonowania są nieco mniejsze, jednak, mimo niższego zapotrzebowania, są one kluczowe da prawidłowego wzrostu i plonowania. Ta grupa związków jest zazwyczaj dostarczana kukurydzy podczas zabiegów dolistnego dokarmiania.

Po jakim czasie działa nawóz dolistny w kukurydzy?

Dolistne dokarmianie stanowi doskonałe uzupełnienie nawożenia podstawowego. W tym celu stosuje się wodny roztwór nawozu, który jest rozprowadzany na uprawach jako oprysk. Dokarmianie dolistne jest doskonałym sposobem na wyrównanie niedoborów mineralnych, a także na doraźne dokarmienie kukurydzy, ponieważ nawozy w formie płynnej są przez rośliny bardzo dobrze przyswajane.

Aby nawóz mógł zadziałać, musi zostać najpierw przyswojony przez kukurydzę. Tempo pobierania przez kukurydzę składników mineralnych z nawozów stosowanych dolistnie zależy od kilku czynników:

1. Temperatura

W zbyt wysokiej temperaturze krople cieczy roboczej zdążą odparować zanim dotrą do rośliny. Z kolei zbyt niska temperatura nie sprzyja absorpcji.

2. Wilgotność powietrza

Zbyt niska wilgotność powietrza sprawia, że wodny roztwór nawozu zdąży wyparować zanim dotrze do rośliny, z kolei przy zbyt wysokiej nawóz nadmiernie się rozcieńczy i zostanie wypłukany.

3. Wartość pH

Mowa tu zarówno o pH wody, jak i gleby. Wartość pH mówi o odczynie, jeżeli jest zbyt niska lub wysoka, stanowi utrudnienie dla prawidłowego rozpuszczania i wchłaniania substancji czynnych w nawozach.

4. Rodzaj nawozu

Prowadząc zabiegi dolistnego nawożenia, postać substancji czynnej ma kluczowe znaczenie dla szybkości działania produktu. Stosując nawozy w postaci np. soli czy tlenków, wchłanianie substancji czynnych jest znacznie wolniejsze, niż w wypadku stosowania chelatów. Chelaty to związki kompleksowe, w których substancja aktywna połączona jest z nośnikiem wspomagającym transport. W tym celu często stosowane są aminokwasy, które nie tylko są świetnymi chelatami, ale także dodatkowo odżywiają rośliny.

Różną szybkość wchłaniania mają także różne pierwiastki. Najszybciej przez liście przenika azot, potas, magnez i sód, nieco wolniej siarka, a najwolniej przyswajany jest wapń, fosfor i mikroelementy. Nie bez znaczenia jest również wiek i kondycja roślin. Szybsze wchłanianie dotyczy roślin młodych, tempo asymilacji substancji podanych dolistnie maleje wraz z wiekiem, ponieważ rośnie grubość pokrywy woskowej, znajdującej się na powierzchni liści. Dolistne dokarmianie przynosi lepsze rezultaty, gdy oprysk jest wykonywany na zdrowych roślinach, przy pełnym turgorze liści.

Kiedy warto dokarmiać dolistnie kukurydzę?

Wybierając czas na przeprowadzenie zabiegu dolistnego dokarmiania kukurydzy należy rozważyć nie tylko potrzeby roślin, parametry gleby i stosowanego produktu, ale również czynniki środowiskowe, takie jak:

1. Wiatr

Zabieg należy wykonywać w bezwietrzną pogodę, która gwarantuje równomierne rozpylenie cieczy roboczej na całej powierzchni uprawy. Opryskując w wietrzne dni ryzykujemy przedawkowanie w części sektorach z jednoczesnym brakiem rozpylenia nawozu w innych.

2. Wilgotność powietrza

Możliwość pobierania nawozu przez kukurydzę zależy także od wilgotności powietrza. Najlepsza wilgotność do przeprowadzenia zabiegu mieści się w granicach 60-80%. Niekiedy dopuszcza się stosowanie oprysków przy wilgotności 40%. Przeprowadzanie zabiegów przy niskiej wilgotności powietrza może spowodować, że krople wody wyparują zanim dotrą do roślin. Z kolei przeprowadzanie takich zabiegów w warunkach zbyt wysokiej wilgotności, na przykład po deszczu, prowadzić może do poparzenia roślin.

3. Temperatura

Przeprowadzanie zabiegów dolistnego dokarmiania w warunkach wysokich temperatur mija się z celem, ponieważ krople wyparują zanim dotrą do liści. Przyjmuje się, że zabiegi wykonuje się, gdy temperatura jest niższa niż 20ºC. Optymalna temperatura powietrza do przeprowadzeniu dolistnego oprysku to około 15-16ºC. Z kolei zbyt niska temperatura, poniżej 10-12ºC, utrudnia asymilację substancji czynnych.

Zaleca się, aby uzupełniać mikro- i makroelementy w formie dolistnego oprysku w fazie intensywnego wzrostu kukurydzy, czyli wiosną. Jednakże, konieczne jest stosowanie nawozów w odpowiednich fazach wzrostu rośliny:

- cynk – jego dostępność w glebie zmniejsza się wraz ze wzrostem pH. Zaleca się stosowanie preparatów zawierających ten pierwiastek już od fazy 4 liści pamiętając, że wraz z rozwojem kukurydzy, należy stosować szybciej działające formy cynku,

- bor – pełni kluczową rolę w kwitnieniu, dlatego oprysk z jego użyciem należy przeprowadzić zanim dojdzie do formowania kwiatostanów kukurydzy, najlepiej 2-3 tygodnie przed kwitnieniem wiech

- mangan i miedź– dolistne dokarmianie tymi mikroelementami można rozpocząć już w fazie czwartego liścia z możliwością powtórnego oprysku w fazie 8 liści,

- azot – nawożenie tym pierwiastkiem powinno się rozpocząć jeszcze przed siewem kukurydzy, ale ze względu na duże zapotrzebowanie rosnącej rośliny na ten pierwiastek, optymalną porą na dolistne dokarmianie jest okres 4-6 liści,

- fosfor – niska temperatura i susza utrudniają pobieranie fosforu z gleby, co może być przyczyną niedoboru, stąd też fosforowe nawozy dolistne najlepiej stosować doraźnie, gdy temperatura gleby wynosi mniej niż 12ºC,

- potas – podobnie jak inne makroelementy, jest głównie stosowany w formie doglebowego nawożenia kukurydzy. Jako dolistne dokarmianie, pierwiastek ten stosuje się raczej doraźnie, a dolną granicą zastosowania jest stadium 4 liści.

- magnez i siarka – do dolistnego dokarmiania zwykle stosuje się te pierwiastki łącznie, w formie uwodnionego siarczanu magnezu. Pierwsze objawy niedoboru tych makroelementów widoczne są w fazie 4-6 liści i w tym czasie wykonuje się oprysk interwencyjny.

Dolistne dokarmianie przeprowadza się zazwyczaj w kilku zabiegach, których terminy, o ile nie istnieje konieczność wykonania oprysku interwencyjnego, przedstawiają się następująco:

- pierwszy oprysk: faza 5-6 liści,

- drugi oprysk po 10 -14 dniach,

- trzeci oprysk jest połączony z opryskiem insektycydem (min. 6-8 dni po drugim zabiegu).

Jakie są korzyści dokarmiania dolistnie kukurydzy?

Prowadzenie dolistnego dokarmiania kukurydzy jest zabiegiem pozwalającym poprawić rozwój roślin, a także wielkość i jakość plonów. Szacuje się, ze dolistne uzupełnianie minerałów pozwala zwiększyć plony o 8, a nawet 15%. Dzieje się tak ponieważ wiele niedoborów nie daje widocznych objawów, a jedynie powoduje zmniejszenie plonów.

Ponadto, dolistne dokarmianie pozwala szybko i efektywnie uzupełnić braki, dzięki czemu w krótkim czasie zobaczymy efekty ich działania. Dzięki zastosowaniu oprysku wodnym roztworem, zabieg ten przynosi widoczne rezultaty także, gdy wykonuje się go podczas suszy. Co więcej, wodny roztwór zapewnia możliwość bezproblemowego i precyzyjnego wyliczenia dawki środka, adekwatnej do potrzeb rosnącej kukurydzy.

Kukurydza jest rośliną o wysokich wymaganiach dotyczących zawartości makro- i mikroelementów w glebie. Zapotrzebowanie to jest największe w okresie intensywnego rozwoju, a więc wiosną, kiedy widoczne są już pierwsze liście. Aby sprostać wymaganiom tej rośliny, program nawożenia doglebowego zaczyna się już przed siewem Jednak nie zawsze jest on wystarczający, zwłaszcza w ostatnich latach, kiedy to wiosną często panują niskie temperatury, czemu towarzyszy susza. Takie warunki często przypadają na początkowe fazy rozwoju kukurydzy. Susza i niska temperatura sprawiają, że rośliny nie mogą pobierać z ziemi składników odżywczych, co skutkuje upośledzeniem wzrostu i niskimi plonami. W takiej sytuacji, dolistne dokarmianie kukurydzy nie tylko dostarcza jej brakujących składników, ale również stymuluje wzrost systemu korzeniowego, a także poprawia odporność roślin na stres.

Ten sposób nawożenia ma dla kukurydzy duże znaczenie, ponieważ:

- stymuluje prawidłowy wzrost i rozwój kukurydzy,

- wspomaga rozwój systemu korzeniowego,

- aktywuje procesy metaboliczne,

- podnosi odporność kukurydzy na stres i suszę,

- poprawia wartość plonu – uzyskane plony są lepszej jakości (wyrównane, pełne kolby etc.),

- podnosi wydajność plonów – uzyskane plony są wyższe nawet o 15%,

- poprawia zdolność pobierania i wykorzystywania przez kukurydzę składników pokarmowych.

Dodatkowo, dolistne dokarmianie może być połączone z wykonywaniem oprysków środkami ochrony roślin, wiele produktów bowiem może być łączonych. W ten sposób, opryskując raz, uzyskujemy podwójny efekt – kukurydza jest dokarmiana, a szkodniki lub chwasty są zwalczane.

Dolistne dokarmianie kukurydzy stanowi zatem doskonałe uzupełnienie nawożenia doglebowego, a także umożliwia szybkie uzupełnienie niedoborów, które mogą objawić się podczas rozwoju rośliny. Jednakże stosując dokarmianie dolistne, należy pamiętać, że na jego efektywność i pobieranie składników aktywnych przez rośliny wpływ ma zachowanie właściwej techniki uprawy gleby. Podstawą, która warunkuje wysoką przyswajalność składników dostarczanych dolistnie jest uregulowany odczyn gleby, a także wykonanie przynajmniej podstawowego nawożenia doglebowego produktem zawierającym azot, fosfor i potas. Jednocześnie należy podkreślić, że optymalną porą na wykonywanie zabiegów dolistnego dokarmiania jest początkowa faza rozwoju roślin, gdyż liście młodych roślin nie są pokryte grubą warstwą ochronnego wosku, dzięki czemu lepiej wchłaniają ciecz roboczą.