10 rzeczy, których nie wiecie o aminokwasach wykorzystywanych w uprawach

Aminokwasy stają się coraz popularniejszym biostymulatorem. Ta grupa produktów jest bezpieczna, może być stosowana także w rolnictwie ekologicznym i umożliwia uzyskanie wysokich plonów bez okresu karencji. Aminokwasy sprawdzają się nie tylko w dokarmianiu roślin, stymulując mechanizmy odpornościowe roślin pozwalają osiągnąć bardzo dobre rezultaty w walce z chorobami roślin. Poniżej przedstawiamy fakty o aminokwasach wykorzystywanych w uprawach.

Jakie są rodzaje aminokwasów? Co to są aminokwasy roślinne i zwierzęce? Czym się różnią aminokwasy roślinne od zwierzęcych?

Aminokwasy to związki organiczne, składające się z: węgla, tlenu, wodoru, azotu oraz zmiennego łańcucha bocznego. W aminokwasach, do centralnego atomu węgla przyłączone są: grupa aminowa, grupa karboksylowa, atom wodoru i łańcuch boczny. Budowa ta sprawia, że aminokwasy są cząsteczkami polarnymi, występują enancjomery D i L, różniące się ułożeniem przestrzennym grup funkcyjnych. W organizmach żywych zastosowanie znajdują tylko L-aminokwasy. D-aminokwasy mogą zostać w procesu życiowe roślin dopiero po przetworzeniu.

W literaturze, najwięcej jest informacji o 20 aminokwasach, ponieważ są to aminokwasy białkowe, to znaczy, że budują one białka. Pozostałe, które nie pełnią funkcji budulcowych, nazywa się aminokwasami niebiałkowymi, w przyrodzie są ich setki. Kluczowe znaczenie we wzroście i rozwoju pełnią aminokwasy białkowe.

Kolejny podział aminokwasów uwzględnia możliwość ich syntezy przez organizm. Istnieją zatem aminokwasy endogenne, czyli takie, które organizm może zsyntetyzować samodzielnie, z pobieranych składników pokarmowych. Druga grupa to aminokwasy egzogenne, czyli takie, których organizm nie jest w stanie samodzielnie zsyntetyzować i muszą one zostać pobrane z pokarmem. Każdy gatunek ma swój zestaw aminokwasów endogennych i egzogennych.

Aminokwasy pełnią funkcję budulcową, są bowiem składnikiem białek. Znajdują się w każdym organizmie żywym. Kolejny podział aminokwasów uwzględnia ich pochodzenie, mamy zatem aminokwasy roślinne i zwierzęce. Różnią się one nie tylko pochodzeniem i sposobem pozyskiwania, ale również proporcjami poszczególnych składników. Aminokwasy roślinne uzyskuje się z glonów, kukurydzy, strączkowych oraz motylkowych. Z kolei źródłem aminokwasów zwierzęcych są uboczne produkty przemysłu mięsnego: mięsa, skóry, piór, kazeiny. W obu wypadkach, dzięki poddaniu materiału wyjściowego szeregowi procesów chemicznych, uzyskuje się aminokwasy. Aminokwasy roślinne nie zawierają wszystkich niezbędnych aminokwasów, a także zazwyczaj mają niewielkie ilości metioniny, tryptofanu oraz lizyny i izoleucyny. Aminokwasy pochodzenia zwierzęcego zawierają komplet aminokwasów białkowych.

Jak wytwarzane są nawozy aminokwasowe?

Nawozy aminokwasowe wytwarza się z produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, które, dzięki poddaniu ich odpowiedniej obróbce chemicznej, ulegają rozkładowi na aminokwasy. W rolnictwie stosuje się nawozy zawierające aminokwasy pochodzenia:

- roślinnego,

- zwierzęcego.

Produkty te różnią się nie tylko pochodzeniem, składem, bioaktywnością, ale także sposobem ich pozyskiwania.

Aminokwasy roślinne pozyskuje się z glonów, kukurydzy, soi, zbóż, lucerny i nasion roślin strączkowych. Materiał wyjściowy jest poddawany fermentacji lub hydrolizie enzymatycznej. Fermentacja to szereg procesów rozkładu zachodzących w warunkach beztlenowych, a przeprowadzany jest przez mikroorganizmy, takie jak bakterie lub drożdże. Z kolei hydroliza enzymatyczna polega na rozpadzie substancji złożonej (białka) na prostsze (aminokwasy) z udziałem wody. Reakcje te katalizowane są przez enzymy, które umożliwiają trawienie i rozkład białek na peptydy i aminokwasy. Oba procesy prowadzą do otrzymania mało zanieczyszczonej mieszaniny, bogatej w L-aminokwasy. L-aminokwasy pochodzenia roślinnego w nawozach charakteryzują się bardzo szybkim działaniem i wysoką przyswajalnością.

Z kolei produkcja aminokwasów zwierzęcych jest znacznie tańsza. Jako materiał wyjściowy stosuje się bowiem uboczne produkty uboju zwierząt: skóry, ścięgna, kości, pióra, ości, odpady mleczarskie. Odpady te są poddawane procesowi hydrolizy chemicznej, która prowadzi do uzyskania mieszaniny aminokwasów. Hydroliza chemiczna to proces polegający na wodnym rozkładzie białek na aminokwasy pod wpływem działania kwasów i zasad. Wskutek ich działania białka zwierzęce rozpadają się peptydy i aminokwasy. Kwasy i zasady, działając na białka, prowadzą do zniszczenia ich struktury czwarto-, trzecio-, a także drugo- i pierwszorzędowej, prowadząc do otrzymania mieszaniny aminokwasów. Jednakże, użycie silnych związków chemicznych do przeprowadzenia hydrolizy prowadzi do uzyskania mieszaniny enancjomerów D i L. Tylko L-aminokwasy charakteryzują się pełną przyswajalnością i wysoką bioaktywnością. Pełne wykorzystanie D-aminokwasów przez rośliny, wymaga nakładów energetycznych koniecznych do zmiany ich konformacji przestrzennej.

Jaką funkcję pełnią aminokwasy w roślinie?

Aminokwasy pełnią w roślinach różnorodne funkcje, wśród których należy wymienić następujące

1. Stymulacja i regulacja rozwoju.

Aminokwasy są nie tylko budulcem, ale także są to prekursory licznych fitohormonów - hormonów roślinnych, także tych regulujących wzrost roślin. Np. tryptofan jest nie tylko składnikiem auksyn, które są stymulatorami wzrostu – odpowiadają za szybkość wydłużania się łodyg i korzeni, a także regulują otwieranie się pąków kwiatowych. Inne aminokwasy symulują wzrost i rozwój systemu korzeniowego oraz kiełkowanie ziaren pyłku, a także wzrost łagiewki pyłkowej.

2. Stymulacja odporności roślin.

Aminokwasy ograniczają wpływ czynników stresowych na rośliny, a także wywierają korzystny wpływ na ich mechanizmy odpornościowe. Substancje te nie tylko działają wspomagająco w walce z chorobami infekcyjnymi roślin, ale także poprawiają odporność na stres taki jak przymrozki, przesadzenie czy okresowy niedobór wody. Ponadto, aminokwas betaina bierze udział w usuwaniu metali ciężkich z komórek roślinnych.

3. Poprawa metabolizmu.

Aminokwasy są składnikami barwnika odpowiedzialnego za odżywianie – chlorofilu, dzięki czemu stymulują fotosyntezę (czyli proces wytwarzania składników pokarmowych z wody i dwutlenku węgla). Inne aminokwasy, chelatując składniki aktywne, wpływają na poprawę przyswajalności substancji pokarmowych. Z kolei kwas glutaminowy stanowi rezerwę azotu organicznego – pierwiastka niezbędnego roślinom do syntezy białek. Ponadto, aminokwasy pełnią kluczową rolę w inicjacji procesów podziałów komórkowych.

4. Regulacja gospodarki wodnej.

Aminokwasy pełnią ważną funkcję w regulacji obiegu wody w roślinie. Odpowiadają za utrzymanie prawidłowego turgoru roślin, poprzez wywieranie wpływu na zmianę ciśnienia osmotycznego w komórkach. Niektóre aminokwasy, umieszczone w wakuolach, przemieszczając się do lub z cytoplazmy komórek, odpowiadają za zwiększenie napływu bądź odpływu wody w komórek roślinnych, co pozwala regulować gospodarkę wodną. Poprzez zmiany ciśnienia osmotycznego w komórkach, dochodzi do regulacji przepuszczalności błon komórkowych, co warunkuje racjonalną gospodarkę wodną, także w warunkach suszy.

Dlaczego aminokwasy są skutecznym nośnikiem składników pokarmowych?

Cząsteczki aminokwasów są zbudowane tak, że jednocześnie maja cechy zasadowe i kwasowe. Do centralnie położonego atomu węgla przyłączone są:

- atom wodoru,

- reszta funkcyjna (jej położenie decyduje o konformacji przestrzennej aminokwasu),

- grupy karboksylowej, warunkującej cechy kwasowe,

- grupy aminowej, warunkującej cechy zasadowe.

Finalnie, w roztworze wodnym, cząsteczki aminokwasów są elektrycznie obojętne, co, w połączeniu z ich dwoistą naturą, warunkuje ich wyjątkowe cechy. Oznacza to także, że ich transport w komórkach roślinnych jest prosty, szybki i nie wymaga nakładów energetycznych. Ponadto, aminokwasy są naturalnymi, łatwo rozpoznawalnymi przez rośliny, składnikami pokarmowymi.

Dwoista natura oraz elektryczna obojętność powodują, że aminokwasy są świetnymi chelatami – tworzą z cząsteczkami kompleksy, które są łatwo wchłaniane przez komórki bez wprowadzania zmian w strukturze cząsteczki aktywnej. Ponadto same są wykorzystywane przez komórki roślinne w przemianach biochemicznych lub jako źródło azotu.

Szybka absorpcja minerałów do komórek roślinnych jest możliwa dzięki aminokwasom zawartym w nawozie. Czas pobierania składników pokarmowych z nawozów, w których składniki pokarmowe tworzą kompleksy z cząsteczkami aminokwasów, jest znacznie krótszy niż w wypadku samych minerałów. Aminokwasowe chelaty są bowiem absorbowane już w ciągu 2-4 godzin. Co więcej, w porównaniu z wolnymi formami minerałów, składniki pokarmowe stosowane w formie chelatów aminokwasowych są wykorzystywane prawie w 100%.

Aminokwasy, zwłaszcza te pochodzenia roślinnego, są w pełni kompatybilne z metabolizmem roślin, co jest gwarancją szybkiego transportu składników pokarmowych wewnątrz roślin do miejsc w których jest największy deficyt danego składnika pokarmowego. Dzięki temu, oraz wykorzystywaniu mechanizmów efektywnego transportu, który nie wymaga wysokich nakładów energetycznych, aminokwasy są doskonałym nośnikiem składników pokarmowych, który zapewnia szybkie wchłanianie i wysoką dostępność składników.

Których aminokwasów nie ma w roślinach?

Aminokwasy dzieli się na:

- endogenne, czyli takie, które organizm może syntetyzować samodzielnie,

- egzogenne, czyli takie, których organizm sam nie jest w stanie syntetyzować i muszą być one dostarczane z zewnątrz.

Białko roślinne, w porównaniu z białkami zwierzęcymi różni się profilem aminokwasowym. Jest to skład ilościowy aminokwasów wchodzących w skład danego białka. Z punktu widzenia człowieka, to białka zwierzęce są pełnowartościowe, ponieważ posiadają optymalnie zbilansowany profil aminokwasowy, a także zawierają odpowiednie proporcje aminokwasów egzogennych oraz endogennych. Z kolei w roślinach aminokwasy występują w nieco innych proporcjach. Każda roślina zawiera wszystkie aminokwasy białkowe, jednak w zmiennych proporcjach, na przykład soczewica charakteryzuje się bardzo wysoką zawartością cysteiny i fenyloalaniny, a znikomą metioniny. Z kolei inne rośliny strączkowe są bogate w izoleucynę i lizynę, których jest bardzo mało w zbożach. Większość roślin zawiera także znacznie mniej białka niż porównywalna ilość produktów pochodzenia zwierzęcego. Jednakże profile aminokwasowe różnych roślin znacznie się różnią.

Białka roślinne z reguły zawierają znacznie mniejsze ilości następujących aminokwasów egzogennych:

- metioniny,

- tryptofanu,

- izoleucyny,

- lizyny.

Oznacza to, że nawozy zawierające aminokwasy pochodzenia roślinnego z reguły będą ubogie w wyżej wymienione składniki. Jeżeli chcemy dostarczyć większe ilości powyższych aminokwasów, najlepiej sięgnąć po nawóz zawierający aminokwasy pochodzenia zwierzęcego, ponieważ znaczne ich ilości znajdują się w odpadach rzeźnych wykorzystywanych do produkcji nawozów.

Aminokwasy, których jest niewiele w roślinach, pełnią ważne funkcje, w większości związane z odżywianiem, rozmnażaniem i budowaniem plonu:

- metionina – jej rola to pobudzanie ziaren pyłku do kiełkowania, a także stymulacja wzrostu łagiewki pyłkowej,

- tryptofan – jest składnikiem fitohormonów odpowiedzialnych za kwitnienie,

- izoleucyna – rozgałęziony aminokwas, niezbędny do wzrostu,

- lizyna – jest składnikiem chlorofilu, pobudza kiełkowanie i stymuluje wzrost.

Nie każdy aminokwas działa tak samo

Aminokwasy to nie tylko środek transportujący substancje aktywne, zawarte w nawozach. Związki te stanowią również źródło łatwo przyswajalnego azotu – pierwiastka, który jest niezbędny roślinom do wzrostu i pełni kluczową rolę w budowaniu biomasy. Ponadto, aminokwasy pełnią kluczową rolę w regulacji i stymulacji wielu procesów życiowych roślin:

- alanina – wykazuje korzystny wpływ na proces fotosyntezy poprzez stymulację syntezy chlorofilu, poprawia odporność na chłód i choroby wirusowe

- arginina – stymuluje rozwój systemu korzeniowego, poprawia odporność na zimno, jest prekursorem poliamin, stanowi niezbędną substancję do rozpoczęcia podziałów komórkowych,

- cysteina – pełni funkcję chelatu ułatwiającego przyswajanie substancji czynnych,

- fenyloalanina – aminokwas ten stymuluje kiełkowanie w początkowych stadiach rozwoju, w późniejszych odpowiada za rozwój wiązek przewodzących wodę i drewnienie tkanek, co wzmacnia rośliny, a także ogranicza wyleganie upraw,

- izoleucyna – jest ważnym substratem w biosyntezie białek budulcowych,

- kwas asparaginowy – cenne źródło azotu, bierze czynny udział w przemianach metabolicznych roślin, stymuluje kiełkowanie,

- kwas glutaminowy – stymuluje wzrost roślin w początkowych fazach wegetacji, zwiększa przyswajalność azotu, stanowi pulę rezerwową azotu,

- histydyna – wiąże substancje i usprawnia ich transport,

- leucyna – jest prekursorem licznych fitohormonów, stymuluje syntezę chlorofilu i kiełkowanie,

- lizyna – odpowiada za pobudzanie kiełkowania, a także stymuluje wzrost łagiewki pyłkowej oraz syntezę chlorofilu,

- metionina – stymuluje kiełkowanie ziaren pyłku oraz etylenu – czynnika odpowiedzialnego za dojrzewanie owoców,

- prolina – reguluje gospodarkę wodną roślin, poprawia żywotność pyłku,

- hydroksyprolina – wykazuje działanie antystresowe, poprawia plenność pyłku i zawiązywanie owoców,

- seryna – bierze udział w syntezie auksyn (hormony roślinne pobudzające wzrost) i chlorofilu,

- treonina – stymuluje kiełkowanie roślin,

- tryptofan – stanowi pulę rezerwową azotu, jest prekursorem auksyn stymulujących wzrost systemu korzeniowego,

- tyrozyna – prekursor wielu substancji czynnych pozyskiwanych z roślin,

- walina - wzmacnia odporność roślin na stres, jest prekursorem auksyn

- glicyna – doskonale chelatuje substancje, usprawnia ich transport i wchłanianie, a także bierze udział w stymulacji odporności roślin.

>>>SPRAWDŹ, KIEDY PRYSKAĆ AMINOKWASAMI? - KLIKNIJ TUTAJ<<<

Czy aminokwasy to nawozy?

Zgodnie z definicją, nawozy to produkty przeznaczone do dostarczania roślinom składników pokarmowych lub zwiększania żyzności gleb. Celem ich zastosowania jest zwiększenie jakości i wysokości plonowania poprzez wzbogacenie gleby o składniki pokarmowe niezbędne dla roślin. Nawozy pełnią również funkcję modyfikującą środowisko – poprawiają właściwości fizyczne. Fizykochemiczne, chemiczne i biologiczne gleby. Nawozy mogą być substancjami pochodzenia mineralnego lub organicznego. Zgodnie z tą definicją, aminokwasy należy zaliczyć do grupy nawozów. Powyższy opis nie stanowi pełnej charakterystyki aminokwasów. Składniki te stosowane są bowiem nie tylko w celu podniesienia jakości gleb lub dostarczenia roślinom składników pokarmowych. Stosowanie aminokwasów wykazuje korzystny wpływ na rozwój roślin, a także stymuluje ich mechanizmy życiowe. Takie działanie jest charakterystyczne dla innej grupy produktów – biostymulatorów.

Jednakże, od niedawna prawnie uregulowana została definicja i podział innej grupy środków wywierających korzystny wpływ na rozwój roślin. Są to biostymulatory. Zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami, a biostymulator uznaje się „niebędący produktem nawozowym UE związek organiczny lub mineralny lub jego mieszanina, wpływająca korzystnie na rozwój roślin lub inne procesy życiowe roślin”.

Biostymulator to także „produkt, który stymuluje procesy odżywiania rośliny niezależnie od zawartości składników pokarmowych w produkcie i którego jedynym celem jest poprawa co najmniej jednej z następujących właściwości rośliny lub ryzosfery roślin:

- efektywność wykorzystania składników pokarmowych,

- odporność na stres abiotyczny,

- cechy jakościowe,

- przyswajalność składników pokarmowych z form trudno dostępnych w glebie”.

W myśl powyższej definicji, aminokwasy stosowane w uprawach można również zakwalifikować jako biostymulatory.

W związku z brakiem szczegółowych norm prawnych, pozwalających jednoznacznie zakwalifikować aminokwasy do jednej w opisanych powyżej grup, należy je traktować w sposób dwojaki – aminokwasy są zatem nawozami i biostymulatorami.

Zalety i korzyści ze stosowania aminokwasów w uprawach

Stosowanie aminokwasów niesie za sobą wiele zalet. Są to bowiem substancje, które wykazują pozytywny wpływ na wzrost i plonowanie roślin, ale także są również wykorzystywane jako nośnik substancji pokarmowych – pełnią one bowiem funkcję chelatów.

Wśród najważniejszych zalet i korzyści ze stosowania aminokwasów w uprawach należy wymienić:

1. Regulacja metabolizmu komórek roślinnych.

Aminokwasy takie jak arginina i alanina są składnikami chlorofilu, a także wpływają na zwiększenie efektywności procesu fotosyntezy. Glicyna jest także składnikiem chlorofilu, a także odpowiada za stymulację budowy tkanek roślinnych. Z kolei glutamina przyspiesza wchłanianie środków stosowanych dolistnie.

2. Chelatowanie.

Działanie to polega na wiązaniu i osłanianiu substancji czynnych. Pozwala to roślinom pobierać składniki pokarmowe szybciej i łatwiej. Chelatowanie umożliwia także zwiększenie skuteczności wykorzystanie nawozów NPK. Cząsteczki dostarczane w formie chelatów są łatwo i szybko transportowane w roślinach, co pozwala na dotarcie w miejsce niedoboru w krótkim czasie od zastosowania. Ponadto, takie substancje są łatwiej przyswajalne, a także umożliwiają znaczną redukcję ilości stosowanych nawozów.

3. Stymulacja odporności roślin.

Aminokwasy stosuje się często w okresach podwyższonego ryzyka narażenia roślin na bodźce stresowe. Taki zabieg ogranicza niekorzystny wpływ na rośliny stresu związanego z czynnikami takimi jak susza, przymrozki, zmiana pogody, przesadzenie, wahania temperatury, zmiana stanowiska. Alanina bierze udział w stymulacji mechanizmów chroniących przed chorobami wirusowymi i niskie temperatury. Z kolei prolina, poprzez działanie regulatorowe na gospodarkę wodną, wpływa na parowanie wody i zwiększa tolerancję roślin na suszę.

4. Odżywianie roślin.

Synteza aminokwasów przez rośliny wymaga nakładów energetycznych. Stosowanie aminokwasów w formie nawozu lub biostymulatora zmniejsza ilość energii, jaką roślina musi zużyć na przyswojenie azotu. Aminokwasy takie jak kwas asparaginowy i kwas glutaminowy są również rezerwową pulą azotu, który roślina może szybko zmobilizować i włączyć w swoje przemiany biochemiczne związane z syntezą białek. Aminokwasy wchłaniane są przez rośliny w niezmienionej formie, dzięki czemu, jeśli zachodzi taka potrzeba, mogą być od razu włączone z procesy biosyntezy.

5. Poprawa wydajności.

Aminokwasy są prekursorami roślinnych hormonów – auksyn i giberelin, których rolą jest regulacja wzrostu poszczególnych części roślin. Tryptofan jest prekursorem auksyn stymulujących wydłużanie się łodyg i korzeni oraz otwieranie się pąków kwiatowych. Metionina i lizyna stymulują kiełkowanie i wzrost łagiewki pyłkowej. Dzięki temu, wzrasta siła kiełkowania roślin, a także możliwe jest uzyskanie większych i bardziej wyrównanych plonów.

6. Precyzyjne nawożenie mikroelementami.

Coraz częściej, nawozy mikroelementowe występują w formie chelatów aminokwasowych. Dzięki zastosowaniu kompleksów aminokwasów z mikroelementami, możliwe jest szybkie i wydajne uzupełnianie niedoborów tych kluczowych pierwiastków. Mikroelementy wchłonięte z aminokwasami szybko docierają do miejsc niedoboru, a także charakteryzują się bardzo wysoką biodostępnością, co znacząco zwiększa skuteczność nawożenia.

Jakie są przeciwwskazania do wykorzystywania aminokwasów w uprawach rolniczych?

Stosowanie aminokwasów, mimo szeregu korzyści związanych z ich wykorzystaniem w uprawach rolnych, ma pewne ograniczenia. Są one głównie związane z ograniczeniem przyswajania produktu przez rośliny. Wynikają one z faktu, iż w określonych, niesprzyjających, warunkach, asymilacja nie zachodzi lub jest znacznie ograniczona. Zastosowanie aminokwasów w takich warunkach sprawi, że rośliny nie przyswoją składników aktywnych biostymulatorów, a zatem nie będzie widoczne ich pozytywne oddziaływanie na uprawy. Wśród czynników będących przeciwwskazaniem do zastosowania aminokwasów w uprawach należy wymienić:

1. Opady.

Aminokwasy są zazwyczaj stosowane w formie oprysku. Przeprowadzanie takiego zabiegu przed lub podczas opadów deszczu sprawi, że zastosowany środek spłynie z liści i zostanie wymyty przez opad z gleby. Doprowadzi to do sytuacji, w której substancje czynne nie będą mogły być wchłonięte przez rośliny, ponieważ ulegną szybkiemu zmyciu z ich powierzchni.

2. Wiatr.

Kolejnym przeciwwskazaniem do zastosowania aminokwasów jest wietrzna pogoda. Dzieje się tak, ponieważ wiatr rozprasza oprysk w różnych kierunkach. W ten sposób na obszar upraw trafia tylko częściowa dawka produktu, a znaczna jego część opada poza terenem uprawy. Z tego powodu opryski najlepiej przeprowadzać w bezwietrzny dzień. Rozwiązaniem, które pozwala uniezależnić termin oprysku od wiatru jest rękaw powietrzny. Urządzenie to tłoczy strumień powietrza, który dociska oprysk do powierzchni uprawy i zapobiega rozwianiu przez wiatr.

3. Temperatura.

Zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska temperatura gleby i powietrza stanowią przeciwwskazanie do przeprowadzenia oprysku aminokwasami. W wysokiej temperaturze (zwłaszcza jeśli towarzyszy jej silne nasłonecznienie) woda z cieczy roboczej szybko paruje, co powoduje krystalizację substancji czynnej na powierzchni liści, przez co spada skuteczność oprysku. Z kolei w niskich temperaturach, rośliny nie pobierają substancji czynnych z oprysku. Optymalny zakres temperatur do przeprowadzania oprysków aminokwasami wynosi od 5ºC do 25ºC.

Czy aminokwasy można przedawkować?

Aminokwasy zaliczane są zazwyczaj do biostymulatorów. Dopuszczone są do stosowania w rolnictwie ekologicznym, nie posiadają określonego okresu karencji, nie są toksyczne, ani niebezpieczne dla zwierząt. Cechy te świadczą o tym, że ich stosowanie jest bardzo bezpieczne. Jednocześnie, ich stosowanie pozwala osiągnąć znacznie lepsze wyniki w uprawie. Jednakże, mimo bezpieczeństwa stosowania, nieodpowiedzialne stosowanie tych biostymulatorów w dawkach przekraczających zalecenia producenta może wyrządzić szkody w uprawach.

Stosując aminokwasy, należy pamiętać, że w ich cząsteczkach znajduje się grupa aminowa. Aminokwasy są dla roślin także źródłem azotu. Zbyt częste stosowanie tych preparatów w zbyt wysokich dawkach może prowadzić do wystąpienia objawów przenawożenia.

Zbyt duże stężenie minerałów w podłożu może objawiać się w różny sposób. Każda roślina uprawna ma odmienne wymagania dotyczące zawartości makro- i mikroelementów w podłożu, wykazuje różną tolerancję na nadmiar niektórych substancji,a objawy przenawożenia mogą również dawać objawy zależne od typu uprawy.

Sytuację komplikuje fakt, iż objawy przenawożenia mogą dawać podobne objawy jak niedobór minerałów. Stąd też stan taki bywa mylnie interpretowany, co motywuje do dalszego nawożenia i pogłębiania nadmiaru składników odżywczych.

Azot w roślinach odpowiedzialny jest za budowanie biomasy, zatem rośliny przenawożone tym pierwiastkiem wytwarzają dużo masy zielonej o charakterystycznym, nienaturalnie ciemnozielonym zabarwieniu liści oraz grubymi łodygami. Plony uzyskane z takich roślin także ulegają pogorszeniu – ich walory smakowe i zdrowotne znacząco odbiegają od normy, drastycznie spada także ich przydatność do przechowywania. Kolejnym skutkiem przenawożenia jest nienaturalne wydłużenie sezonu wegetacyjnego, przez co rośliny nie są w stanie przygotować się do zimy. Paradoksalnie, rośliny przenawożone aminokwasami są także znacznie bardziej podatne na uszkodzenia spowodowane przymrozkami.

Aminokwasy wykazują podobną skuteczność w zwalczaniu chorób grzybowych co opryski fungicydami. Jednak nadmierne ich stosowanie i wynikające z niego przenawożenie azotem znacząco zwiększa podatność roślin na choroby grzybowe.