Co na raka bakteryjnego pomidora?

Rak bakteryjny pomidora to jedna z najgroźniejszych chorób, jakie mogą dotknąć te warzywa. Wywoływana jest przez bakterię Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis. Patogen ten wywołuje chorobę także u innych roślin z grupy psiankowatych, takich jak papryka czy bakłażan. Bakteryjny rak pomidora jest chorobą o charakterze systemicznym, to znaczy, że drobnoustroje chorobotwórcze namnażają się wewnątrz wiązek przewodzących, co utrudnia jest zwalczanie. Ponadto, wykrycie infekcji wiąże się z koniecznością wprowadzenia kwarantanny.

Jakie szkody może wywołać rak bakteryjny w pomidorze?

Rak bakteryjny pomidora stanowi zagrożenie dla pomidorów uprawianych zarówno na polach, jak i pod osłonami. Choroba ta prowadzi więdnięcia i zamierania roślin. Jednocześnie charakteryzuje się wysoką zakaźnością i stosunkowo łatwym i szybkim rozprzestrzenianiem w uprawach, przynosząc straty plonu rzędu 20 – 70%.

Patogen charakteryzuje się wysoką przeżywalnością w środowisku – w glebie czy materiale organicznym może przeżyć nawet do 3 lat.

Choroba rozprzestrzenia się przez zakażone nasiona oraz uszkodzenia tkanek roślin. Często do zakażenia dochodzi podczas przeprowadzania zabiegów pielęgnacyjnych, kiedy bakterie roznoszone są na dłoniach pracowników i narzędziach. Ponadto, do zakażenia może także dojść przez system korzeniowy z zanieczyszczonego podłoża lub poprzez system nawadniający.

Rak bakteryjny pomidora występuje w każdej fazie rozwoju rośliny i może obejmować liście, łodygi i owoce. Zainfekowane rośliny rosną wolniej, karłowacieją i nie wytwarzają plonów. Porażone siewki zamierają, przy wczesnym porażeniu charakterystyczny jest również brak tworzenia nasion. Rozwój bakteryjnego raka na owocach nie ma wpływu na ich smak, owoce takie mogą być wykorzystywane w przetwórstwie.

Jednak, ze względu na rozwój zmian, nie przedstawiają wartości handlowej, co generuje straty ekonomiczne związane z utratą przychodu, a także związane z koniecznością utylizacji zakażonych roślin i przeprowadzenia dezynfekcji. Ponadto, w przypadku stwierdzenia obecności chorobotwórczych bakterii w gospodarstwach zajmujących się produkcją rozsady pomidora w celach handlowych, konieczne jest wprowadzenie kwarantanny.

Karłowate pomidory, zawijanie i zasychanie liści pomidora, żółtobrunatne plamy na pomidorze. Jak rozpoznać raka bakteryjnego na pomidorze?

Rak bakteryjny pomidora występuje we wszystkich fazach rozwoju rośliny, a zmiany chorobowe obejmują łodygi, liście i owoce. Porażone pomidory charakteryzuje spowolniony wzrost i karłowacenie. Jednym z najbardziej typowych objawów bakteryjnego raka pomidorów jest więdnięcie liści spowodowane przez produkowane przez namnażające się bakterie toksyny.

Więdnięcie często dotyczy tylko jednej strony rośliny. Więdnące liście brunatnieją, zwijają się, zasychają i obumierają. Przy gwałtownym przebiegu choroby może dojść do szybkiego więdnięcia całego pędu rośliny.

Często na liściach pojawiają się najpierw wodniste, później nekrotyczne, plamki. Następnie na łodygach widoczne są smugowate przebarwienia. Jeśli bakterie przedostaną się do parenchymy, w miejscu przebarwień pojawia się żółtawy wyciek, który zawiera bakterie. Roślina, broniąc się, wytwarza kallus, co prowadzi do powstania zrakowaceń.

Analizując przekrój poprzeczny porażonych łodyg, zauważyć można żółtobrązowe wiązki przewodzące. W odróżnieniu od fuzaryjnego więdnięcia pomidora i werticiliozy, tkanka w węzłach jest miękka. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby, dochodzi do pojawienia się pustych przestrzeni między korą pierwotną, a walcem osiowym. Z kolei na owocach występują dwa typy zmian. Gdy bakterie dostają się na powierzchnię owoców z wodą, na powierzchni tworzą się białe plamki, które z czasem rosną, a ich środek nabrzmiewa i staje się ciemnobrązowy – są to, tak zwane, „ptasie oczka”. Z kolei, jeśli bakterie wnikają do pomidora przez szypułki, we wnętrzu owoców powstają żółte przebarwienia miąższu wokół pestek i naczyń, które z czasem brązowieją.

Jak uchronić plantację przed rakiem bakteryjnym? – Profilaktyka

Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis jest organizmem kwarantannowym, co oznacza, że jest zwalczanie związane jest z koniecznością przestrzegania przepisów fitosanitarnych związanych ze zwalczaniem drobnoustroju. Rak bakteryjny pomidorów jest chorobą systemową – chorobotwórcze bakterie rozwijają się wewnątrz rośliny, co znacznie utrudnia walkę z chorobą. Dlatego podstawą walki z tym schorzeniem jest profilaktyka. Podstawowym elementem ochrony plantacji jest stosowanie do siewu zdrowych, odkażonych nasion. Sprzęt, pomieszczenia i narzędzia używane do uprawy pomidorów powinny zostać poddane dezynfekcji między kolejnymi uprawami. Dezynfekcji należy również poddawać ręce i narzędzia podczas zabiegów pielęgnacyjnych. Badania wykazały, że drobnoustroje powodujące bakteryjnego raka pomidora intensywnie rozwijają i rozprzestrzeniają się w podłożu o pH 6 -7. Jest to odczyn podłoża występujący w uprawach na wełnie mineralnej. Obniżenie i utrzymanie przez około dobę wartości pH podłoża między 4, a 4,5 może znacznie zmniejszyć przeżywalność bakterii. Natychmiast po zauważeniu pierwszych objawów choroby, należy pobrać próbki do badań laboratoryjnych. Dopuszczalne jest także stosowanie oprysków na bazie miedzi celem ograniczenia występowania choroby, jednak najlepsze efekty daje usuwanie i niszczenie porażonych roślin.