Fungicydy – środki ochrony roślin grzybobójcze

Fungicyd to specjalistyczny środek ochrony roślin, który skutecznie zwalcza choroby wywoływane przez patogeny grzybowe. Działanie takich preparatów opiera się głównie na tworzeniu wysokiej jakości bariery ochronnej, posiadającej zarówno właściwości lecznicze, jak i zapobiegawcze.

Mechanizmy działania fungicydów

Głównym zadaniem fungicydów jest efektywne hamowanie procesów oddychania grzybów oraz zapobieganie biosyntezie kwasów nukleinowych i białek. Stosując tego typu preparaty można więc szybko wyeliminować choroby roślin wywoływane przez grzyby, co zapewnia uprawom optymalne warunki wegetacyjne i przyczynia się do ogólnego zwiększenia zbiorów. 

Środki grzybobójcze zapobiegawcze

Fungicydy zapobiegawcze uniemożliwiają przenikanie szkodliwych patogenów bezpośrednio do wnętrza rośliny, co wywołuje długotrwałą ochronę przed chorobami grzybowymi.

Środki grzybobójcze interwencyjne

Preparaty grzybobójcze interwencyjne, nazywane również leczniczymi hamują rozwój grzybów  odpowiedzialnych za wywoływanie chorób. 

Środki grzybobójcze wyniszczające

Tego typu specyfiki w niezwykle skuteczny sposób likwidują szkodliwe struktury grzybowe wraz z zarodkami, jednocześnie zapobiegając ponownemu nawrotowi infekcji. 

Jak działają fungicydy?

Fungicydy to preparaty grzybobójcze, które działają zapobiegawczo, leczniczo lub niszcząco. Takie środki skutecznie hamują dalszy rozwój patogenów, a następnie zwalczają sprawców choroby zarówno na etapie zainfekowania, jak i już po zaatakowaniu uprawy. 

Fungicydy kontaktowe / powierzchniowe – działanie

Fungicyd kontaktowy lub powierzchniowy to środek grzybobójczy, który stwarza barierę ochronną jedynie na powierzchni roślin, dzięki czemu zapobiega kiełkowaniu zarodników grzybowych na jej  zewnętrznych warstwach. Wykazuje toksyczność wyłącznie podczas bezpośredniego zetknięcia z patogenem. Przeważnie zawiera substancje czynne, takie jak fludioksonil, dodyna czy mankozeb.

Fungicydy wgłębne – działanie 

Preparaty wgłębne przenikają do wnętrza tkanek roślin, jednocześnie likwidując postępującą chorobę. Nie przemieszczają się do innych struktur roślinnych, działając skutecznie wyłącznie w miejscu podania. Tego typu środki zazwyczaj bazują na prochlorazie, cyprodynilu oraz cymoksanilu. 

Fungicydy systemiczne / układowe – działanie

Środki systemiczne lub układowe przedostają się do wnętrza rośliny, przez co doskonale zwalczają wszelkie infekcje i procesy chorobowe. Działają też w miejscach, w których nie zostały bezpośrednio zaaplikowane. W ich składzie najczęściej można odnaleźć tiofanat metylu, tebukonazol i azyksostrobinę.

Najczęstsze choroby grzybowe roślin

Choroby grzybowe roślin to różnorodne infekcje wywoływane przez grzyby i ich zarodniki. Zarówno zboża, jak i warzywa czy drzewa owocowe są w takim samym stopniu narażone na działanie szkodliwych patogenów. 

Choroby grzybowe zbóż

Zboża przeważnie atakowane są przez choroby grzybowe w trakcie procesu wegetacji. Zainfekowanie można rozpoznać po niepokojących plamach na liściach oraz widocznym porażeniu poszczególnych części rośliny. Do najczęściej występujących chorób grzybowych zbóż zalicza się mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, septoriozę liści, rynchosporiozę zbóż, plamistość siatkową, fuzariozę kłosów, a także zgorzel podstawy źdźbła. 

Choroby grzybowe ziemniaków

Infekcje grzybowe ziemniaków mogą atakować część podziemną lub nadziemną roślin. Ich rozwojowi sprzyja podwyższona wilgotność oraz przedłużające się okresy z opadami deszczu. Proces chorobowy rozpoczyna się od wystąpienia nieregularnych plamek na najniżej położonych liściach. Przy dużym nasileniu grzyby zaczynają obejmować łodygi, wierzchołki pędów oraz bulwy ziemniaka. Do najgroźniejszych chorób powodujących duże straty należy alternarioza i zaraza ziemniaka.

Choroby grzybowe kukurydzy

Plantacje kukurydzy zagrożone są, aż 400 patogenami grzybiczymi, które mogą wywołać kilkanaście różnych chorób. Tego typu infekcje najczęściej ściśle związane są z obecnością szkodników osłabiających naturalne mechanizmy obronne roślin. Pierwsze objawy widoczne są na dolnych liściach rośliny, potem jednak stopniowo przenoszą się na jej wyższe partie. Najpoważniejsze choroby plantacji kukurydzy to: fuzarioza kolb, zgorzel podstawy łodygi, choroba szalonych wiech oraz rdza kukurydzy. 

Choroby grzybowe rzepaku

Corocznie choroby grzybowe rzepaku powodują starty sięgające nawet 50%. Uprawy szczególnie narażone są na infekcje w okresie jesienno-zimowym przy niezbyt groźnej zimie i dodatnich temperaturach. Atak patogenów grzybowych zmniejsza wysokość oraz jakość plonów, jednocześnie znacząco uszkadzając struktury roślin. Do najczęściej występujących chorób grzybowych rzepaku należy zgnilizna twardzikowa, zgorzel siewek, szara pleśń, cylindrosporioza i czerń krzyżowych.

Choroby grzybowe warzyw

Uprawa warzyw wiąże się z koniecznością regularnego dbania o zasiewy. Niestety, mimo właściwej pielęgnacji, rośliny cały czas narażane są na działanie chorób grzybiczych. Porażone infekcją warzywa charakteryzują się dziurawymi liśćmi, zwiędłymi i zasychającymi pędami, a także szarym nalotem pleśni. Do typowych chorób grzybiczych warzyw zalicza się alternariozę, mączniaka rzekomego oraz szarą pleśń. 

Choroby grzybowe w sadzie

Drzewa w sadzie przeważnie atakowane są przez infekcje wywoływane przez patogeny grzybicze. Chore drzewa nie tylko zaczynają wolniej rosnąć, ale również rodzą mniej owoców i wykazują niższą odporność na mróz. Zainfekowane sady można rozpoznać po przebarwionych, zwiędniętych oraz zniekształconych liściach. Drzewa chorują głównie na antraknozę, brudną plamistość, brunatną zgniliznę, drobną plamistość liści, mączniaka, rdzę i parch.

Najpopularniejsze substancje czynne występujące w fungicydach

Każdy środek ochrony roślin powinien być odpowiednio dobrany pod względem właściwości i przeznaczenia. Poszczególne substancje biologicznie czynne posiadają bowiem szereg indywidualnych cech, które okażą się przydatne wyłącznie w walce z poszczególnymi patogenami grzybiczymi. 

Difenokonazol jak działa?

Difenokonazol to substancja czynna wywodząca się z grupy triazoli. Ochrania rośliny w sposób kompleksowy, przez co można ją wykorzystywać zarówno zapobiegawczo, jak i systemicznie oraz interwencyjnie. Opryski z difenokonazolem okażą się szczególnie pomocne przy uprawie rzepaku, zbóż i buraka cukrowego. 

Fungicydy z difenokonazolem solo: Narita 250 EC, Dafne 250 EC, Bluna 250 EC.

Tebukonazol jak działa?

Tebukonazol zaliczany jest do fungicydów triazolowych. Działa systemicznie, dzięki czemu przenika bezpośrednio do tkanek okrywających roślinę. Efektywnie chroni rzepak, zboże oraz drzewa owocowe. 

Fungicydy z tebukonazolem solo: Orius Extra 250 EW, Tarcza Łan Extra, Spekfree 430 SC, Tebusha 250 EW, Bukat 500 SC, Ambrossio 500 SC.

Azoksystrobina jak działa?

Azoksystrobina uznawana jest za jeden z najskuteczniejszych preparatów grzybobójczych. Wyróżnia się długotrwałym czasem działania, sięgającym nawet do 8 tygodni. Pozytywnie wpływa na wysokość i jakość plonu. Azoksystrobina stosowana jest w uprawach zbóż, kukurydzy, rzepaku, ziemniaków oraz szparagów. 

Fungicydy z azoksystrobiną solo: Amistar 250 SC, Tazer 250 SC, Azoksar 250 SC.

Propamokarb jak działa?

Propamokarb to popularny środek ochrony roślin, który znany jest z właściwości profilaktycznych i antysporulacyjnych. Mimo iż, stosunkowo długo wnika do tkanek roślinnych to jednocześnie nie dopuszcza przy tym do powstawania nowych zarodników grzybiczych. Okaże się szczególnie przydatny podczas uprawy ziemniaków i warzyw. 

Fungicydy z propamokarbem solo: Proplant 722 SL.

Cymoksanil jak działa?

Cymoksanil wykazuje silne działanie interwencyjne. Skutecznie zapobiega dalszemu rozwojowi patogenów grzybiczych, a także hamuje produkcję nowych zarodników. Oprysk zazwyczaj stosuje się do dwóch dni po wykryciu pierwszych objawów infekcji. Cymoksanil wykorzystywany jest do ochrony ziemniaków oraz warzyw. 

Fungicydy z cymoksanilem solo: Sacron WG, Drum 45 WG.

Cyprodynil jak działa?

Cyprodynil to ogólnoustrojowy fungicyd stosowany interwencyjnie i zapobiegawczo. Jego działanie opiera się na hamowaniu rozwoju patogenów oraz zapobieganiu penetracji grzybni w zbożach. Środki z cyprodynilem mogą być używane przy niskich i wysokich temperaturach. Tego typu fungicydy skutecznie zwalczają choroby dotykające zboża, rośliny sadownicze oraz drzewa owocowe.

Fungicydy z cyprodynilem solo: Unix 75 WG, Chorus 50 WG.

Fludioksonil jak działa?

Fludioksonil znany jest ze swoich właściwości zapobiegawczych. Przede wszystkim hamuje rozwój grzybni, pobudza działanie błony komórkowej tkanek roślinnych, a także wpływa na syntezę aminokwasów patogenów. Substancja swoje zastosowanie znajduje w ochronie upraw sadowniczych i zbóż. 

Fungicydy z fludioksonilem solo: Geoxe 50 WG.

Miedź w postaci tlenochlorku miedzi jak działa?

Tlenochlorek miedzi to zdecydowanie jeden z najskuteczniejszych fungicydów. Doskonale zapobiega rozwojowi chorób grzybowych, jednocześnie wykazując bardzo niską toksyczność. Tworzy solidną warstwę ochronną na liściach i łodygach, przez co efektywnie niszczy zarodniki grzybów infekujących roślinę. Tlenochlorek miedzi stosowany jest do ochrony drzew owocowych, warzyw i ziemniaków. 

Fungicydy z miedzią w postaci tlenochlorku solo: Miedzian Extra 350 SC, Miedź Plus 50WP, Curzate CU 49,5 WP, Cuproflow 375 SC, Miedzian 50WP, Miedz 50WP, Airone SC.

Prochloraz jak działa?

Prochloraz należy do grupy fungicydów wgłębnych. Jego grzybobójcze właściwości działają skutecznie wyłącznie w temperaturze powyżej 12°C. Środek stosuje się zapobiegawczo oraz prewencyjnie. Prochloraz wykorzystywany jest do ochrony zbóż i rzepaku ozimego.

Fungicydy z prochlorazem solo: Promax 450 EC, Mirage 450 EC, Mondatak 450 EC, Sporgon 50 WP, Faxer, Prokarb 450 EC.

Fenpropidyna jak działa?

Fenpropidyna działa leczniczo i zapobiegawczo. Potrafi też skutecznie wyniszczyć patogeny na plantacjach porażonych już chorobą. Tworzy wyjątkowo skuteczną warstwę ochronną zielonych części rośliny. Ten środek grzybobójczy stosuje się głównie w celu ochrony zbóż.

Fungicydy z fenpropidyną solo: Andros 750 EC, Tern 750 EC.