Marchew wczesna 

Marchew wczesna jest bardzo popularnym w uprawach warzywem. Swoją sławę zawdzięcza wyjątkowym walorom kulinarnym, a także zdrowotnym. Warzywo to jest bowiem doskonałym źródłem karotenu, przeciwutleniaczy, a także wielu cennych witamin i minerałów. W porównaniu do odmian późniejszych, marchew wczesna charakteryzuje się znacznie krótszym okresem wegetacji, a także wyjątkowo delikatnymi korzeniami, dzięki którym jest wysoce ceniona w kuchni. Na rynku dostępnych jest wiele odmian marchwi wczesnej, różnią się one smakiem, plennością, kolorem, kształtem i wielkością korzenia, a także odpornością na choroby.

Dlaczego warto zasiać wczesną odmianę marchwi?

Wczesne odmiany marchwi to warzywa, które zasługują na poświęcenie im należnej uwagi w uprawach. Warzywo to cechuje się szeregiem zalet, które sprawiają, że siew wczesnych odmian marchwi jest doskonałym rozwiązaniem. 1) Małe wymagania Marchew wczesna, podobnie jak inne rośliny korzeniowe i bulwiaste, preferuje gleby luźne i piaszczyste. Na glebach ciężkich przejawia tendencję do wykształcania dwóch albo trzech wierzchołków korzenia. Wczesne odmiany marchwi nie przepadają też za obfitym nawożeniem – lepiej nie siać ich w miejscach świeżo nawożonych obornikiem – może to spowodować zniekształcenia, deformacje i pękanie korzeni, a nawet wpływać na smak zebranego warzywa. Marchew rośnie w szerokim zakresie temperatur: od 5 do 35ºC, przy czym optymalna temperatura mieści się w zakresie od 15 do 20ºC, a także preferuje gleby o odczynie obojętnym.

2) Szybki plon Zbiory marchwi przypadają zazwyczaj na jesień. Jednak uprawiając marchew wczesną, przy zastosowaniu odpowiednich rozwiązań, możliwe jest uzyskanie plonów już w pierwszej połowie maja. Marchew wczesna ma krótki okres wegetacji, który wynosi od 80 do 110 dni (zależny od odmiany). W przypadku odmian późniejszych okres ten jest znacznie dłuższy i wynosi 160 – 180 dni. Stosując okrycia z agrowłókniny, uprawę w tunelach i siew zimowy możliwe jest znaczne skrócenie okresu wegetacji i otrzymanie obfitych plonów już na początku wiosny.

3) Możliwość 2 upraw w jednym sezonie. Stosując opisane wyżej rozwiązania, które dodatkowo przyspieszają zbiór marchwi, możliwe jest zebranie plonów nawet do 2 tygodni wcześniej. Zbiór marchwi wczesnej przypada na maj – czerwiec. Przyspieszając zbiory do pierwszej połowy maja, możliwe jest dwukrotne zebranie plonów w tym samym roku. Druga połowa maja jest bowiem dobrą porą na rozpoczęcie uprawy niektórych, bardziej ciepłolubnych roślin, takich jak: tytoń, pomidory, ogórki czy kukurydza. Dzięki temu, możliwe jest przeprowadzenie 2 upraw w jednym sezonie.

4) Małe wymagania dotyczące przedplonu i duża gama tolerowanych sąsiadów. Wczesne odmiany marchwi dobrze rosną w miejscach, w których wcześniej rósł czosnek, pomidory, ogórki, kapusta. Dobrymi przedplonami są także zboża i ziemniaki. Do ulubionych towarzyszy marchwi wczesnej należą takie rośliny jak: cebula, koper oraz czosnek. Intensywny aromat tych roślin odstrasza także szkodniki marchwi.

5) Możliwość wysiewu przed zimą. Nasiona marchwi na wczesny zbiór pęczkowy najczęściej wysiewa się w drugiej połowie marca. Jednak, jeśli dysponujemy materiałem o wysokiej wartości siewnej, możliwe jest także wysianie marchwi przed zamarznięciem gleby – pod koniec listopada lub na początku grudnia. Jest to, tak zwany, siew przedzimowy. Zastosowanie tego zabiegu pozwala przyspieszyć zbiór o 7 – 14 dni.

Na co zwrócić uwagę wybierając wczesną odmianę marchwi?

Decydując się na wysiew wczesnej marchwi należy uważnie wybrać optymalną odmianę. W tym celu najlepiej zapoznać się ze szczegółowymi opisami i parametrami oferowanych odmian, jednocześnie zwracając uwagę na kilka parametrów opisanych poniżej.

1) Wymagania glebowe i stanowiskowe. Wczesna marchew preferuje gleby obojętne, lżejsze, piaszczysto – gliniaste oraz zasobne w próchnice. Odmiany o dłuższych korzeniach lepiej plonują, gdy uprawia się je na glebach lekkich lub w redlinach. Z kolei odmiany o korzeniach krótszych dobrze rosną na glebach cięższych, a nawet w doniczkach. Ponadto, marchew dobrze rośnie na stanowiskach, na których wcześniej rósł czosnek, lubi także sąsiedztwo cebuli i kopru. Warzywo to preferuje stanowiska słoneczne, dobrze oświetlone. Dlatego wybierając odmianę wczesnej marchwi do uprawy, należy zapoznać się z jej wymaganiami.

2) Odporność na choroby. Wybierając materiał siewny, należy zwrócić uwagę na odporność marchwi na choroby. Przed wszystkim warto rozważyć uprawę odmian bardziej odpornych na inwazję połyśnica marchwiaka, stanowiącego znaczne zagrożenie dla upraw marchwi, a także na mączniaka prawdziwego, alternariozę naci, zgniliznę korzeni. Ponadto, warto zwrócić uwagę na odporność wybieranych odmian na choroby, na które narażone są korzenie w trakcie przechowywania.

3) Okres wegetacji. Marchew jest rośliną o dość długim okresie wegetacji i stosunkowo powolnym tempie wzrostu. W przypadku odmian późnych okres wegetacji wynosi od około 160 do 180 dni. Z kolei w wypadku odmian wczesnych, okres wegetacji jest znacznie krótszy i wynosi zazwyczaj 85 – 100 dni, a w wypadku niektórych odmian możliwe jest skrócenie tego czasu nawet do 70 dni. Produkując marchew z przeznaczeniem na wczesny zbiór pęczkowy, należy wybierać odmiany o jak najkrótszym okresie wegetacji.

4) Możliwość wczesnego wysiewu Uprawiając marchew wczesną z nastawieniem na jak najwcześniejszy zbiór, należy brać pod uwagę zastosowanie siewu przedzimowego. Siew przedzimowy polega na wysianiu marchwi zanim zamarznie gleba – w listopadzie lub nawet w grudniu. Stosując taką metodę uprawy, konieczne jest wybranie materiału siewnego najwyższej jakości, ponieważ siew zimowy zawsze związany jest ze stratą części nasion. W tym typie uprawy tylko najlepsze nasiona przetrwają zimę i wydadzą obfity plon wiosną. Zastosowanie tego zabiegu przyspiesza zbiór nawet o 14 dni.

5) Kolor, kształt i wielkość korzenia. Na rynku dostępne są odmiany marchwi wczesnej o różnych kolorach korzeni, takich jak pomarańczowy, żółty lub czarny. Kolejną cechą wyglądu marchwi jest tendencja do zielenienia główki. O ile wspomniane cechy związane są z preferencjami konsumenta, kształt i długość korzenia zależy od warunków uprawy. Odmiany o korzeniach długich należy uprawiać na glebach lekkich, najlepiej siejąc marchew na podwyższeniach (redlinach) – w takich warunkach wykształci korzenie o największej długości. Z kolei na glebach cięższych lepiej zdecydować się na odmiany o krótszym korzeniu, ponieważ te o długim mogą wykształcać korzenie rozdwojone, popękane.

6) Typ korzenia W Polsce najczęściej uprawia się marchew o 3 typach korzeni, z którymi związane są pewne cechy warzywa:

- typ Nantejski

- cylindryczny kształt, odporny na suszę, mączniaka prawdziwego oraz wysoką temperaturę,

- typ Berlikumer - jednakowa średnica korzenia na całej długości,

- typ Flakee - gładkie i stożkowate korzenie.