Seradela 

Seradela uprawna, nazywana też ptaszyńcem, jest jednoroczną rośliną jarą należącą do bobowatych drobnonasiennych. Pochodzi ze strefy śródziemnomorskiej, ale jej uprawa rozprzestrzeniła się w wielu krajach. Okres wegetacyjny seradeli wynosi 115-160 dni. Unikalną właściwością seradeli jest zdolność czerpania wody z rosy i mgły, dzięki drobnym włoskom pokrywającym liście. Jako roślina o małych wymaganiach jest uprawiana na słabych glebach piaszczystych.

Uprawa seradeli

Seradela jest rośliną, która dobrze sobie radzi na słabszych, piaszczystych, lekkich glebach. W czystym siewie nie wymaga nawożenia azotowego. Gorzej rośnie na glebach ciężkich, suchych i zbitych. Odczyn gleby powinien być obojętny lub lekko kwaśny, bo seradela źle znosi wapno. Jest wrażliwa na niedobory wody. Stanowisko pod uprawę seradeli powinno być odchwaszczone, a gleba spulchniona i łatwo nasiąkająca wodą. Nie powinno się uprawiać seradeli po innych bobowatych. Wyjątkiem jest łubin, po którym przejmuje pozostawione w glebie bakterie brodawkowe. Seradela słabo rośnie po roślinach przemysłowych i innych uprawach wyjaławiających glebę. Dobrym przedplonem przed seradelą są zboża ozime lub okopowe uprawiane na oborniku. Ważnym zabiegiem w początkowej fazie wzrostu seradeli jest odchwaszczanie, ponieważ seradela wolno rośnie. Żeby uniknąć ryzyka zachwaszczenia, seradelę wsiewa się w roślinę ochronną. Seradelę na nasiona zbiera się, gdy większość strąków w dolnej części rośliny zaczynają brązowieć, a w środkowej żółknąć. Pomimo że na szczytach seradeli są jeszcze kwiaty, nie należy zwlekać ze zbiorem, ponieważ najwartościowsze strąki dolne będą pękać i nasiona zaczną się osypywać. Zbiór mechaniczny poprzedza zabieg desykacji. Nasiona przeznaczone do przechowania powinny mieć 14-15% wilgotności. Plon nasion wynosi 4-10 dt/ha. Seradela na zielonkę zbierana jest przez cały okres kwitnienia aż do zawiązywania strąków w dolnej części roślin. Plon zielonej masy wynosi ok. 60-70 dt/ha. Seradela ma dobrą odporność na przegryzanie i wydeptywanie, więc może być spasana, gdy rośliny przekroczą 20 cm wysokości. 

Kiedy siać seradelę?

Nasiona seradeli powinny być przed siewem zaprawione bakteriami nitryfikacyjnymi. Seradelę na nasiona wysiewa się w drugiej połowie marca (przed 5 kwietnia), gdyż dobrze znosi wiosenne przymrozki. Głębokość siewu wynosi 2-3 cm, a norma wysiewu 25-30 kg/ha. Stosuje się siew rzutowy lub wysiewanie siewnikiem w rzędach (międzyrzędzia o szerokości 15-20 cm). W przypadku uprawy na poplon zalecane jest wysianie seradeli przed końcem lipca w ilości dwukrotnie większej niż przy wysiewie na nasiona (50-60 kg/ha). Przy opóźnionym siewie i siewie w roślinę ochronną normę wysiewu się zwiększa.

Zalety uprawy seradeli

Seradela ma tendencje do wylegania, ale skuteczną radą na to jest wsiewanie jej w roślinę ochronną (np. żyto ozime).

Jakie zalety decydują o wzroście popularności seradeli?

Seradela nazywana jest „koniczyną piasków”, bo ma małe wymaganie glebowe i staje się cenną uprawą na ubogich stanowiskach.

Symbioza z bakteriami nitryfikacyjnymi pozwala seradeli wzbogacić glebę nawet o ponad 100 kg/ha azotu pobranego z atmosfery, dzięki czemu podnosi plony upraw następczych.

Potrafi czerpać wodę zawartą w atmosferze dzięki włoskom pobierającym wilgoć z mgły i rosy.

Seradela po przyoraniu wzbogaca glebę o substancję organiczną, która podnosi żyzność gleby i jej aktywność biologiczną.

Seradela uprawiana na zielonkę dostarcza nawet 7 t zielonej masy z hektara, wzbogacając żywienie zwierząt, a zwłaszcza krów mlecznych, o paszę z dużą zawartością białka.

Seradela jest rośliną miododajną, która dostarcza pszczołom nektaru w okresie, kiedy zaczyna brakować pożytku.