Rzodkiew oleista 

Rzodkiew oleista, zwana też rzodkwią chińską to roślina z rodziny krzyżowych uprawiana kiedyś jako roślina oleista, a obecnie jako roślina pastewna, międzyplon, na nasiona i na zielony nawóz. Jest o wiele bardziej rozpowszechniona w Europie Zachodniej niż w Polsce. Nowa strategia unijna wspiera rolnictwo zrównoważone i uprawy przyjazne dla środowiska, a rzodkiew oleista pobiera z powietrza i wiąże duże ilości dwutlenku węgla.

Uprawa rzodkwi oleistej

Rzodkiew oleista wyglądem przypomina rzodkiewkę, głęboko się korzeni (do 1,5 m) i wypuszcza gruby pęd kwiatowy o wysokości 70-120 cm z kwiatostanem liliowych kwiatów, które po okwitnięciu zamieniają się w łuszczyny wypełnione nasionami. Rzodkiew oleista może być uprawiana na nasiona. Jest to uprawa opłacalna ze względu na niską podaż i korzystne ceny skupu, ale ze względu na małą popularność brak jest potwierdzonych statystycznie wyników jej plonowania w Polsce. Nasiona rzodkwi oleistej są komponentami mieszanek karm dla ptaków. Olej uzyskiwany z nasion nie nadaje się do konsumpcji ale może być wykorzystywany energetycznie do produkcji biopaliw. Rzodkiew oleista ma wymagania glebowe i uprawowe zbliżone do wymagań rzepaku jarego. Preferuje gleby dobre i średnie (klasy bonitacyjne I-IV a), zasobne w składniki pokarmowe. Rzodkiew oleista ma głęboki i dobrze rozwinięty system korzeniowy, dzięki któremu radzi sobie z okresowymi niedoborami wody. Potrafi sięgnąć po głębszych warstw gleby i dobrze wykorzystać składniki mineralne w niej zawarte. Charakteryzuje się szybkim wzrostem, dzięki czemu zyskuje konkurencyjną przewagę nad chwastami. Dobrym przedplonem dla rzodkwi oleistej są zboża i rośliny okopowe, nie powinno się jej uprawiać po rzepaku i innych kapustowatych, ze względu na zagrożenie przez te same choroby i szkodniki. Nie poleca się też uprawy po roślinach bobowatych, bo na glebach zasobnych w azot wydłuża wegetację. Uprawa rzodkwi na nasiona stwarza ryzyko zachwaszczenia gleby samosiewami, dlatego najlepiej uprawiać ją przed zbożami.

Kiedy siać rzodkiew oleistą?

Rzodkiew oleistą na nasiona wysiewa się jak najwcześniej, od marca do początków kwietnia. Opóźnienie siewu odbija się na wysokości plonów. Głębokość siewu wynosi ok. 2 cm, a norma wysiewu 9-18 kg/ha w zależności od odmiany i masy tysiąca nasion. Rzodkiew uprawianą w poplonie wysiewa się przed 15 sierpnia, bezpośrednio po zbiorze przedplonu, na głębokość 2-3 cm w rozstawie rzędów 15-20 cm, przy zachowaniu normy wysiewu 20-30 kg/ha. Zalecana obsada roślin wynosi 80-120 szt./m². Płytki wysiew wyklucza głębokie spulchnianie gleby. Nawożenie wskazane jest przed siewem, przenawożona rzodkiew oleista nierównomiernie się rozwija i dojrzewa.

Zalety uprawy rzodkwi oleistej

Rzodkiew oleista ma wiele walorów, dzięki którym może być doceniona przez rolników.

1. Rzodkiew oleista poprawia warunki fitosanitarne gleby. Przeciwdziała rozwojowi nicieni (mątwików i guzaków) i powoduje ona obumieranie ich larw w glebie. Jej uprawa spełnia warunki integrowanej ochrony roślin.
2. Jest wartościowym przedplonem dla większości upraw, szczególnie przed uprawą roślin okopowych i warzyw.
3. Szybko rośnie, zagłusza chwasty i utrudnia ich rozwój. Pozostawiona na polach na mulcz dobrze okrywa ziemię, przeciwdziała jej wysychaniu i erozji.
4. Rzodkiew oleista może być uprawiana na zielony nawóz, bo dostarcza do gleby duże ilości materii organicznej, poprawia jej strukturę i użyźnia.
5. Nasiona rzodkwi oleistej zawierają ok. 35% tłuszczu i ok. 30% białka w suchej masie. Stanowią składnik karmy dla ptaków, a olej tłoczony z nasion może być wykorzystywany jako biopaliwo.