Lucerna 

Lucerna należy do drobnonasiennych roślin bobowatych (motylkowych). Pochodzi z Bliskiego Wschodu i regionu śródziemnomorskiego i jest jedną z najstarszych roślin pastewnych uprawianych przez człowieka. Oczyszcza drogi moczowe, poprawia pracę jelit, wzmacnia siły witalne, działa przeciwgrzybiczo i antybakteryjnie. W krajowym rejestrze odmian roślin rolniczych można znaleźć 20 odmian lucerny siewnej i 4 odmiany lucerny mieszańcowej. 

Uprawa lucerny

Lucerna jest rośliną ciepłolubną, a wysoka temperatura i wilgotność korzystnie wpływają na jej wzrost i plonowanie. Do uprawy lucerny nadają się gleby o głębokim profilu, średnio zwięzłe, bogate w składniki pokarmowe, dobrze napowietrzone i nawodnione. Lucerna najlepiej sprawdzi się na glebach I-III klasy bonitacyjnej, ale na słabszych glebach plonuje lepiej niż inne rośliny uprawiane na zielonkę. Odczyn gleby powinien być obojętny lub lekko zasadowy (pH 6,0-7,5). Lucernie nie odpowiadają płytko zalegające wody gruntowe, kwaśne podłoże torfowe, gleby piaszczyste o dużej przepuszczalności i zastoiska wody na polach. Lucerny nie powinno się uprawiać po innych bobowatych i strączkowych. Pełne użytkowanie lucerny przypada w drugim i trzecim roku, przy czym maksymalny zbiór każdego roku można uzyskać w pierwszym pokosie. Lucernę kosi się w fazie pąkowania lub na początku kwitnienia na wysokość 7-8 cm. 

Kiedy siać lucernę?

Lucernę wysiewa się na wiosnę w siewie czystym lub wsianą w roślinę ochronną (polecane ze względów ekonomicznych). Najlepszy termin to przełom kwietnia i maja. Przy wyborze terminu siewu trzeba wziąć pod uwagę warunki glebowe i pogodowe, stan gleby po zimie, przygotowanie pola do siewu i przeznaczenie (na nasiona lub na paszę). Lucernę można również wysiać latem. Normy wysiewu zależą od odmiany i warunków i wynoszą 10-25 kg/ha. Lucernę wysiewa się na głębokość 1-2 cm. Po siewie zaleca się przeprowadzenie wałowania.

Zalety uprawy lucerny

Uprawa lucerny daje wiele korzyści. Są to:

• poprawa struktury oraz właściwości fizycznych i chemicznych gleby (głęboki system korzeniowy lucerny sprzyja wymieszaniu składników pokarmowych na różnych poziomach glebowych);
• pobudzenie aktywności biologicznej gleby;
• lucerna zaliczana jest do roślin miododajnych;
• wzbogacenie gleby o materię organiczną i łatwo przyswajalne związki azotu (nasiona lucerny przed siewem szczepi się kulturami bakterii brodawkowych), poprawa żyzności gleby;
• dostarczanie kilka razy w roku wartościowej paszy (liście lucerny zawierają 22-23% białka);
• lucerna służy do produkcji koncentratu białkowego albo inaczej skoncentrowanego ekstraktu z lucerny, zwanego też „zielonym białkiem”, który jest suplementem diety dla ludzi oraz składnikiem pasz wysokobiałkowych.

Czym kierować się przy wyborze odmiany lucerny?

Przed zakupem materiału siewnego trzeba pamiętać o pewnych ograniczeniach związanych z uprawą lucerny. Lucerna ma duże wymagania cieplne i nie lubi nocnych spadków temperatury. Nie nadaje się do uprawy w terenach górskich i inwersyjnych (doliny i kotliny, w których tworzą się mgły i zastoiska zimnego powietrza). Do wyboru mamy odmiany lucerny siewnej i lucerny mieszańcowej.

1. Lucerna siewna bardziej nadaje się na gleby suche. Odpowiada jej klimat o bardziej kontynentalnych cechach, jaki panuje we wschodniej Polsce oraz gleby o odczynie zasadowym. Gorzej znosi większe sumy opadów występujące w wilgotnym klimacie w pasie nadmorskim.
2. Lucerna mieszańcowa ma mniejsze wymagania glebowe, lepiej znosi niskie temperatury, ale jest wrażliwa na susze i okresowe niedobory wody.

Wybierając odmianę lucerny pod kątem przyszłej uprawy, warto zwrócić uwagę na:

• wielkość i stabilność plonów;
• odporność na choroby i szkodniki;
• trwałość uprawy (ile lat plonuje);
• odporność na przemarzanie;
• dostosowanie do polskich warunków klimatycznych i glebowych.